بررسي تكنولوژي ساخت و ارزيابي اقتصادي اسكله‌هاي شمع‌و‌عرشه فلزي در مقايسه با اسكله‌هاي وزني بلوكي (مطالعه موردي : بندر پتروشيمي‌پارس)

اسكله‌ها كه از آنها به عنوان سازه‌هاي پهلوگير نيز ياد مي‌شود عمدتاً براي بارگيري و تخليه كالا و يا پايانه‌اي براي جابجايي مسافر قابل استفاده‌اند. صرف‌نظر از انواع مختلف، اسكله‌ها سه نقش اساسي دارند كه عبارتند از: تأمين پهلوگيري و تكيه‌گاه مناسب براي كشتي‌ها(شناورها)، تأمين رابطه بين كشتي و خشكي (پل دسترسي) و نقش ديوار نگهبان براي مصالح پركننده پشت اسكله‌. اسكله‌ها داراي سه سيستم كلي هستند كه عبارتند از: شمع و عرشه، ديواره‌اي و وزني.اسكله‌هاي شمع و عرشه در جاهايي كه زمين سست بوده و لايه‌هاي خاك مناسب در اعماق نسبتاً زيادي از بستر دريا قرار گرفته باشند اجراء مي‌شوند. صرفنظر از نوع سازه عرشه اسكله، شمعهاي آن به انواع مختلف فلزي، بتني پيش‌ساخته، بتني‌درجا و غيره اجراء مي‌شوند. عليرغم سهولت اجراي اسكله‌هاي شمع و عرشه فلزي, به علت مقاومت كم فولاد در برابر خوردگي, اين اسكله‌ها به سيستم نگهداري ويژه‌اي نياز دارند.اسكله‌هاي وزني با استفاده از وزن خود در برابر سربارهاي ثقلي و بارهاي جانبي مقاومت مي‌كنند. اسكله‌هاي وزني عمدتاً در محيط‌هاي آبي آرام و جاهايي كه بستر دريا از استحكام كافي برخوردار باشد و در مقابل وزن اسكله و ساير بارها نشستي نداشته باشد، ساخته مي‌شوند. رايج‌ترين نوع اسكله‌هاي وزني اسكله‌هاي بلوكي بتني هستند. براي احداث اسكله‌هاي بلوكي بتني، بايستي پي مناسبي جهت استقرار قطعات بلوكي ايجاد شود تا نيرو‌هاي وارد از طرف بلوكها و ساير بارهاي وارده را به طور يكنواخت و به نحوه مناسب به بستر انتقال دهد. لازم به ذكر است كه ابعاد بزرگ و وزن زياد بلوكهاي بتني استفاده از دستگاه‌‌ها و تجهيزات خاص و با ظرفيت‌هاي بالا جهت بارگيري، حمل و استقرار آنها را مي‌طلبد. در اين مقاله به بررسي تكنولوژي ساخت و ارزيابي اقتصادي اسكله‌هاي شمع‌و‌عرشه‌فلزي و وزني بلوكي پرداخته مي‌شود كه در آن اسكله‌هاي بندر پتروشيمي‌پارس واقع در منطقه پارس جنوبي به عنوان مطالعه موردي بررسي مي‌شوند.