روششناسي مقايسه فلسفه آزادي در نظام اسلامي و نظام ليبرال دموكراسي

مفهوم و ماهیت آزادي همواره وابسته به چارچوب نظري حاكم بر آن است. براي فهم چارچوب نظري حاكم بر ماهیتشناسی آزادي در نظام لیبرال دموكراسی و مقایسه آن با نظام اسلامی باید به ویژگیهاي عامی كه نظریهپردازي در غرب دارد توجه نمود. بخشی از مقاله به تعریف آزادي اختصاص دارد. هر تعریف از آزادي در چارچوبی عقلانی معنا پیدا میكند كه نیازمند ایضاح مولفههاي مندرج در آن است كه این خود كاري فلسفی به معناي عام كلمه است لذا میان بحث از تعریف فلسفی آزادي و بحث فلسفی درباره تعریف آزادي تفاوت است و از این دومی گریزي نیست. بخش دیگري از مقاله به رابطه درباره دین و لیبرالیسم اختصاص دارد. نگارنده بر این باور است كه اگر بخواهیم نسبت اسلام را با لیبرالیسم بسنجیم، منطقی است كه گزارههاي ناظر به واقع اسلام را با گزارههاي ناظر به واقع لیبرالیسم مقایسه نمائیم و گزارههاي ناظر به ارزش اسلام را با گزارههاي ناظر به ارزش لیبرالیسم. روش حل مسأله نسبت گزارههاي ناظر به واقع دین و گزارههاي ناظر به واقع لیبرالیسم بررسی صدق و كذب گزارههاي هر یك از » را « نسبت گزارههاي ناظر به ارزش لیبرالیسم و گزارههاي ناظر به ارزش دین » دین و لیبرالیسم است. اگر بخواهیم بسنجیم؛ راه اثبات حقانیت گزارههاي ناظر به ارزش، اثبات كارآمدي آنها در رسیدن به هدفی كه براي آن وضع شدهاند و نیز اثبات انسجام و سازگاري خود آن گزارهها با یكدیگر است.