تحليل استراتژيك عرصه هاي خدمات رفاهي گردشگري مذهبي در كلانشهر مشهد (با تاكيد بر مديريت كيفيت منسجم گردشگري مذهبي)

مشهد مقدس به عنوان پایتخت معنوی كشور و مقصد گردشگری مذهبی در مقیاس های ملی و بین المللی محسوب میشود. در كلانشهر مشهد محدوده تجلی متن فضایی گردشگری مذهبی (كنش گردشگر/ میزبان)، شهر (شامل حیات شهری، سیمای شهری، ساختار فضایی- كالبدی و شهر تعاملات اجتماعی) با مقتضیات حضور گردشگران مذهبی و انتظارات و نیازهای رفاهی ایشان از شهر میزبان هماهنگ است. با وجود آنكه به نسبت در شهر مشهد خدمات رفاهی از تراكم بالایی برخوردار هستند ولی نسبت خدمات دهی به گردشگران مذهبی و برآورد خدمات رفاهی آنها دچار مسائل و مشكلات فراوانی است. در ایام پیك گردشگری مذهبی شاهد هستیم كه گردشگران ورودی از خدمات رفاهی مناسب برخودار نبوده و گاه در تركیب با شرایط بد اقلیمی، این عدم برخوداری به شدت افزایش یافته، نایاب گردیده و به هزینه گزاف به گردشگران تحمیل می شود. از سوی دیگر به هنگام ایام غیر پیك و بخصوص در زمانی كه تعداد گردشگران به پایین ترین حد خود می رسد (به عنوان مثال در ایام ماه رمضان)، كمبود مشتری محصول گردشگری شهر مشهد (در فقدان خلاقیت لازم جهت جذب مشتری) نارضایتی اكثر صاحبان مشاغل خدمات رفاهی گردشگری را سبب می گردد. این فراز و نشیب ها در برآورد خدمات رفاهی گردشگر و سودمندی میزبان از عرضه محصول گردشگری در شهر مشهد بیش از همه ناشی از عدم شناخت از واقعیت های متن فضایی گردشگری مذهبی شهر مشهد و فقدان استراتژی های لازم جهت مدیریت كیفیت منسجم(IQM) خدمات گردشگری مذهبی می باشد. بدین لحاظ در این مقاله به تحلیل و ارزیابی خدمات رفاهی گردشگری مذهبی در شهر مشهد به روش ارزیابی استراتژیك اقدام گردید. در بستر مدل ارائه شده از مدیریت كیفیت منسجم خدمات رفاهی گردشگری و پرسشنامه ای محقق ساخت از حدود 68 كارشناس و متخصص نظرخواهی گردید و با تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده در مدل MS-SWOT استراتژی اقدام در شش حوزه خدمات رفاهی اهم از اقامت، پذیرایی، بهداشت و درمان،حمل و نقل، اوقات فراغت و اطلاع رسانی و تبلیغات مشخص گردید و در نتیجه بررسی ها در چارچوب استراتژی اقدام، استراتژی عملیاتی و سیاست اجرایی دارای اولویت در هر شش حوزه به تفكیك ارائه گردیده و تحلیل شكاف مدیریت كیفیت منسجم گردشگری مذهبی در شهر مشهد انجام گرفت. در پایان هم با ارائه سناریوهای منتج از تحلیل، سناریوی تركیبی مدنظر انتخاب گردید.