بررسي فراواني ، ميزان پايداري و پراكنش جنس Neuroterus (Hymenoptera: Cynipidae) در استان آذربايجان غربي

در حدود 1000 گونه زنبور گالزا متعلق به 41 جنس تاكنون شناسایی شده اند. در بین زنبورهای گالزای بلوط گونه های متعلق به جنس های Andricus ، Cynips، Neuroterus روی گونه های مختلف درختان بلوط یافت شده و گال تولید می كنند. در این تحقیق گال های حاصل از فعالیت زنبورهای گالزای بلوط در جنگل های بلوط استان آذربایجان غربی از فروردین ماه لغایت آبان ماه از مناطق مورد بررسی، جمع آوری و شناسایی شدند. سایر مشخصات گال ها نظیر مناطق پراكنش، فراوانی و میزان پایداری هر یك از گونه ها در مناطق مورد بررسی مورد محاسبه قرار گرفت. در بین زنبورهای گالزای جمع آوری شده، تعداد 5 گونه زنبور متعلق به جنس Neuroterus به شرح زیر شناسایی شدند: Neuroterus lanuginosus Giraud, N. numismalis Geoffroy, N. saliens Kollar, N. laeviusculus Schenck N. quercus-baccarum L تمامی گال های جمع آوری شده در این تحقیق برگی بوده و در نتیجه فعالیت نسل غیرجنسی این گونه ها در تابستان و پاییز بوجود آمدند. بیشترین غنای گونه ای در مناطق پردانان و نلاس مشاهده شد. میزان شباهت بین مناطق مختلف نیز از 0/46 تا 0/82 متغیر بود. بیشترین میزان شباهت گونه ای بین مناطق ربط با پردانان به ثبت رسید. نتایج نشان داد كه اقلیم سرد و مرطوب برای فعالیت این جنس مناسب نمی باشد. بیشترین میزان پایداری در بین گونه ها نیز با مقدار 70 درصد برای گونه N. saliens در منطقه نلاس برآورد گردید.

There are about 1000 oak gall wasps species that are belong to 41 genera Neuroterus, Cynips and Andricus are among the genera belonged to the tribe Cynipini (Hymenoptera: Cynipidae) that are found biologically active on different species of oak species trees. In this survey, the oak gall wasps were collected from April to November 2012 in oak forest of West-Azerbaijan province. Distribution, abundance and value of stability for each species was measured. Among these collected galls, five species of oak gall wasps belonged to the genus Neuroterus were identified as: Neuroterus lanuginosus Giraud, N. numismalis Geoffroy, N. saliens Kollar, N. laeviusculus Schenck, and N. quercus-baccarum L,. All of the galls in this survey are leaf galls. These galls were produced by the asexual generation of wasps and were collected in summer and fall seasons. The highest species richness was recorded in Pardanan and Nalas areas. The indexes similarity measures indicated that similarity in gall composition and community between collecting sites was generally between 0.46 and 0.82. The highest similarity was recorded between Pardanan and Rabat station. We showed that the very cold and humidity climate is not appropriate to Neuroterus species activity and the south direction is the best side for their survival. The highest species stability (70 %) is related to N. saliens in Nalas