چالش‌ نظام‌هاي اقتصادي متعارف

جنبشی در اروپا در قرن 17 شروع شد كه هدف‌های والایی چون از بین بردن قدرت كلیسا و مبارزه با دولت‌های فاسد داشت؛ اما افراط و تفریط‌ها گریبان این جنبش را گرفت. حذف دین از جامعه منجر شد بعضی انسان را درگیر جبر مطلق و برخی آن را آزاد بپندارند كه هر دو دورنمایی تاریك برای انسان ترسیم می‌كرد. این عقاید پایه ریز نظام‌های سوسیالیسم و كاپیتالیسم شد كه رنج‌های بسیاری به بشر وارد كردند. نادیده گرفتن نقش حكمرانی خوب مشكل دیگر این جوامع بود كه با بحران 1930 از بین رفت، دولت‌ها دوباره قدرت گرفتند و بحث دولت رفاه به میان آمد؛ اما دولت رفاه نیز بر همان مبنا حركت كرد و نتایج نشان داد كه دولت رفاه نیز نتوانست رفاه عمومی جوامع را فراهم كند. در میان این همه ناامیدی این روزها نظریه‌پردازانی در غرب مقابل اقتصاد متعارف قرارگرفته‌اند كه بر بعد اخلاقی اقتصاد تاكید می‌كنند. نظر اسلام نیز كاملاً متفاوت با نظام‌های متعارف است. اسلام هر چند قدرت بازار و نفع شخصی را تا حدی قبول دارد ولی برای آن محدودیت‌هایی در نظر می‌گیرد كه بیشتر این محدودیت‌ها اخلاقی و بر خلاف محدودیت‌های دیگر احتمال دور زدن آن‌ها توسط مردم كمتر است. محدودیت‌های این‌چنین تأثیرگذار تر و كاراتر هستند و رفاه را كه اسلام به رفاه این جهانی و آن جهانی تقسیم كرده عاید تك‌تك افراد و جامعه می‌كند. این مقاله به بررسی مشكلات نظام‌های غربی در مورد چگونگی رسیدن به رفاه اجتماعی و تجزیه و تحلیل جهان‌بینی اسلام و نقش آن در توسعه اقتصادی می‌پردازد.