معماري و فرا نيازهاي انسان معاصر

انسان همواره بر فضای اطراف خویش تاثیر گذاشته و آن را به نوعی تغیر داده است. بخشی از تاثیر گذاری انسان بر فضای اطراف خویش كه آن را در قالب تاریخ معماری بررسی می كنیم، در راستای پاسخ به نیاز یا نیازهایی در انسان شكل گرفته است. ساخت مساكن، كاخ ها، قلعه ها، مساجد، كلیساها و غیره با هدف پاسخ گویی به نیازهای انسان در سطوح مختلف صورت پذیرفته است. بر این اساس در پی آن هستیم تا بدانیم نیاز حقیقی انسان امروز كدام است ؟ انسان امروز تمایل دارد تا در راستای پاسخ به كدام دسته از نیازهای خود بر فضای اطراف خویش تاثیر گذارد؟ به نظر می رسد در عصر حاضر پیشرفت لحظه به لحظه تكنولوژی، هجوم انبوه اطلاعات، زندگی ماشینی و مدرن موجب تغییرسبك زندگی انسان معاصر و در پی آن ایجاد مشكلات و نیازهای جدیدی برای او شده است. انسان امروز بیش از هر زمان دیگر تنها و سرگشته در میان هجوم انبوهی از اطلاعات است كه ذهن و روح او را به هر سمت و سویی سوق می دهد. استرس، نداشتن آرامش، آگاه نبودن از خویشتن خویش و رسالت خود در جهان هستی، حاد- واقعیت، بحران هویت و معن او غفلت از مرگ تنها بخشی از مهمترین مشكلات روحی و ذهنی انسان معاصر است. با مطالعه و بررسی نظریات و الگو های روانشناسی ارایه شده بر پایه نیازهای انسان دریافتیم كه این دسته از نیازها جزء نیازهای روحی، روانی و ذهنی انسان و در یك عبارت «فرا نیازهای انسان» است. فرا نیازهایی كه اگر چه برخی از آنها در طول تاریخ نیز همواره وجود داشته است، اما با تغییر در سبك زندگی انسان معاصر، نوع تاثیر گذاری، ساختار و نحوه بروز و ظهور این فرانیازها نیز تغییر یافته است، همچنین به دلیل تغییرات ایجاد شده در سبك زندگی انسان معاصر گروه دیگری از فرا نیازها در او پدید آمده كه پیش از این انسان وجود این نیازها را در خود احساس نمی كرد. با وجود این مشكلات و آمار و ارقام بالای بیماری ها روحی و روانی كه حاكی از عدم پاسخگویی به فرا نیازها در انسان است، فضاهای معماری همچنان پاسخگوی عملكرد ها و نیازهای اولیه انسان بوده و راهكار هایی برای پاسخ به فرا نیازهای انسان معاصر یا ارایه نشده و یا متناسب با این نیازها نبوده است. لذا شایسته است تا با شناخت صحیح و دقیق از فرا نیازهای انسان معاصر فضاهایی با هدف پاسخگو یی به این دسته از نیازهای انسان طراحی گردد تا خلا موجود در این حوزه را تا حد امكان مرتفع سازد.