مطالعه ي ويژگي هاي مادر از ديدگاه دانشجويان دختر

Studying Mother Characteristics from Girl Students' Perspectives

تلاش مادر در خانواده، تصویر زیبایی را از او و ویژگی هایش در ذهن فرزندان حک می کند. تمامی طرح واره های فرزندان، در خانواده و از رفتار مادر شکل می گیرد. از این رو، شناخت جایگاه مادر در ذهن فرزند و بررسی فاصله ی وی از مادر ایده آل و پنداشت فرد از ویژگی های مادری خویش (در آینده) می تواند به روشن سازی تصور افراد از مادر و برنامه ریزی های آتی کمک کند. هدف از مطالعه ی حاضر بررسی ویژگی های شاخص مادر است؛ مادر (به طور کلی)، مادر خانواده (به صورت خاص مادر فرد پاسخگو) و نقش مادری که فرد در آینده خواهد داشت یا هم اکنون پذیرای نقش مادری است. از این رو در این پژوهشی، با رویکرد کیفی سه سؤالی کلی از افراد شرکت کننده (تعداد ۶۰ نفر از دانشجویان) پرسیده و سپس متن پاسخ به هر سؤالی به شیوه ی تحلیل محتوای کیفی استقرایی بررسی شد. تحلیل داده ها نشان داد که شرکت کننده ها وقتی ویژگی های شاخص مادر خویش را برمی شمردند ویژگی هایی چون صبوری، از خود گذشتگی، مهربانی و دلسوزی مادر را مدنظر داشتند. اما وقتی به ویژگیهای خود در آینده در جایگاه مادر اشاره می کنند علاوه بر مهربانی و از خودگذشتگی به خصایصی از جمله آگاهی به مسائل و روشهای تربیتی، آگاهی از مرز بین اقتدار و محبت، آگاهی از ایجاد فضای مناسب و آرام اشاره می کنند. درواقع آنچه از خود انتظار دارند بیشتر عمل بر اساس آگاهی از رفتار درست است. همچنین تحلیل یافته ها نشان داد که ویژگیهای شاخص یک مادر به طورکلی از خودگذشتگی، صبوری، مهربانی و دلسوزی است که این ویژگیها تقریباً با ویژگی های مادر خود یکسان است اما با ویژگی هایی که از خود انتظار دارند متفاوت است. در کل، نتایج بیانگر این است که دانشجویان معتقدند برای مادر شدن بیشتر از اینکه به ویژگی های احساسی خاصی نیاز داشته باشند به آگاهی های خاص درباره ی فرزند پروری نیازمندند.