تكنيكهاي تخمين افزايش بارش در پروژه هاي تحقيقاتي و عملياتي تعديل آب و هوا

گزارش سالانه "ثبت پروژه های ملی تعدیل آب و هوا" كه توسط WMO منتشر می شود نشان میدهد كه به طور متوسط هر سال بین 100 تا 130 پروژه در نقاط مختلف جهان انجام می شود كه هدف 60 تا 80 درصد آنها افزایش بارندگی می باشد. هرچند این پروژه از لحاظ اقتصادی كم و بیش قابل قبول بوده و به كاهش اثرات زیانبار كمبود آب كمك می كنند اما قابلیت آنها باید توسط ارزیابیهای معتبر و مستقل به مدیران ملی آب اثبات شود. با وجود چنین ارزیابی هایی می توان راجع به راندمان پروژه و كیفیت اجرای آن اظهار نظر علمی نمود. عوامل مختلفی نظیر دقت اطلاعات جمع آوری شده، تغییرات بارش در منطقه عملیاتی، تناوب اندازه گیری ها، وسعت منطقه تحت پوشش، توپوگرافی پیچیده و وجود ابراهای كانوكتیو می توانند در بروز خطا تاثیر گذار باشند. با توجه به هدف پروژه های افزایش بارش كه می تواند تحقیقاتی یا اجرایی باشد طیف گسترده ای از تحلیلهای پارامتریك و غیر پارامتریك می توانند مورد استفاده قرار گیرند. مبنای ارزیابی در پروژه های تحقیقات عموما مشاهدات آزمایشات تصادفی (Randomize exp.) هستند كه به اشكال گوناگونی طراحی و اجرا می شوند. همچنین پروژه های اجرایی كه هدف غالب در آنها، استحصال آب از طریق افزایش بارندگی طبیعی منطقه است می توانند به صورت پروژه های یك منطقه ای (Single) و یا چند منطقه ای طراحی و اجرا شوند. در این مقاله ضمن تشریح انواع روشهای شناخته شده در پروژه های تحقیقاتی و اجرایی، با تبیین تكنیك های بكار رفته در تخمین بارش اضافی ناشی از اجرای پروژه های افزایش بارش (PE) در ایرا ن و سوریه، به بررسی نحوه عملكرد این دو پروژه (كه به لحاظ روش ها و مواد، مشابهت زیادی ارند) پرداخته و نواقص اجرایی و همچنین راه كارهایی جهت بهبود كیفیت و عملكرد پروژه باروری ابرها در ایران به عنوان یكی از منابع استحصال آب كه با وجود قدمتی 60 ساله در جهان در كشور ما مراحل اولیه خود را پشت سر می گذارد، پیشنهاد خواهد شد.