بررسي علل توليد زهاب هاي اسيدي در معدن مس دره زار و راه هاي كنترل آن

معدن مس دره زار كه در زمره معادن مس كم عيار پورفيري به شمار مي رود، در شمال شرقي شهرستان سيرجان در استان كرمان قرار دارد. بهره برداري از اين معدن در مقياس نيمه صنعتي در سال هاي اخير آغاز شده است تا احتمالا بتوان به كمك تكنولوژي بيوهيپ ليچينگ آن را وارد چرخه توليد مس كشور نمود. ليكن با توجه به لزوم رعايت الزامات و مقررات زيست محيطي همراه با توسعه صنعتي كشور، مطالعاتي جهت شناسايي آلودگي هاي زيست محيطي عمليات معدنكاري درمعدن مس دره زار انجام شد كه در اينميان پديده نامطلوب توليد و انتشار زهاب هاي اسيدي در جببه كارها و دمپ هاي انباشت كانسنگ مس دره زار مورد توجه ويژه قرار گرفت. زهاب هاي اسيدي معدني نوعي از آلودگيهاي ناشي از فعاليت هاي طبيعي يا بشري است كه از اكسيداسيون كانسنگ هاي سولفيدي درمعادن و واكنش انهابا آب و هوا به وجود مي آيد. در طي اين مطالعات با انجام آزمايش هاي آناليز شيميايي، كاني شناسي و همچنين آزمايش هاي اسيدزايي استاتيكي و سينتيكي و سپتيكي بر روي كانسنگ مس دره زار ، قابليت اسيد زدايي اين كانسنگ و نقش باكتري ها در تشديد آن اثبات گرديد. حضور كاني هاي سولفيدي به ويژه پيريت در كانسنگ مس، تماس با اكسيژن هوا، تماس با آب در اثر نفوذ آب هاي زير زميني وسطحي به عنوان عوامل پايه توليد اين آلودگي و حضور باكتري هاي اكسيد كننده به عنوان عامل تشديد كننده و سرعت دهنده آن شناخته شدند. به منظور كنترل و خنثي سازي زهاب هاي اسيد معدني جهت جلوگيري از خطرات زيست محيطي و ضررهاي اقتصادي، مي توان از راهكارهايي همچون ـآبكشي مناسب از جبهه كارهاي معدني، كنترل شيميايي با افزودن مواد شميايي خنثي كننده و يا كنترل بيولوژيكي بااستفاده از باكتري هاي خنثي كننده اسيد بهره گرفت.