AHMADI, Massumeh Université Allameh Tabataba’i , SHERKAT MOGHADAM, Sedigheh Université Allameh Tabataba’i , AKRAMIFARD, Maryam Université Allameh Tabataba’i

Examen herméneutique ricœurien de quelques termes mystiques de Mantiq at-Tayr, dans la traduction française de Leili Anvar

26065

Manṭiq-uṭ-Ṭayr de ‘Attâr, d’une structure littéraire sublime, riche en paraboles, métaphores, et allégories, dépeint avec pertinence l’état d'âme de celui qui est à la quête de la Transcendance. La profondeur du sens, l’étendue des significations, et le symbolisme des images rendent cette œuvre difficile à la traduction. Leili Anvar a pourtant donné de cette œuvre une traduction française rythmée dont l’efficacité significative des équivalents choisis est à discuter : ces équivalents réfèrent parfois aux symboles qui sont par nature polysémiques, et selon Ricœur, leur transmission implique l’herméneutique et la compréhension de soi et de son état d’être au monde. Suivant Ricœur, la traduction des symboles, surtout du domaine mystique, en raison de l’absence d’équivalent adéquat pour eux, aboutit obligatoirement à une sorte de traduction qui est plutôt décalque en décalage de l’original. Nous verrons que l’emprunt à une réflexion herméneutique ricœurienne s’avère nécessaire pour transmettre la polysémie des termes mystiques et rendre adéquats les équivalents choisis par Anvar.

منطق الطير عطار با ساختار ادبي ـ عرفاني سرشار از استعاره و تمثيل و نماد، وضعيت روحي سالك راه حق را به تصوير مي‌كشد. عمق معنا و نمادين بودن تصاوير در اين اثر، ترجمه‌ آن را دشوار مي‌كند. با اين حال، ليلي انور ترجمه‌اي منظوم به فرانسه از اين اثر ارائه داده است، كه در اين مقاله به نوع انتخاب معادل‌هاي كلماتي خاص و نمادين در ترجمه وي مي‌پردازيم. زيرا اين معادل ها از آنجا كه به نمادهايي عرفاني اشاره مي‌كنند، ذاتاً چندمعنايي‌اند و به گفته‌ ريكور، انتقال آنها نگاه هرمنوتيك را مي‌طلبد. روش هرمنوتيكي ريكور، علاوه بر تفسير، در جستجوي دركي فلسفي از «خود» و «وجود» در جهان است. اين تحقيق نشان مي‌دهد كه با وجود ماهيت ترجمه‌ناپذيري نمادها و فقدان معادل درخور براي آن‌ها، با «وام‌گيري» و استفاده از روش هرمنوتيكي ريكور، به نوعي ترجمه از نمادها مي‌توان دست يافت.

163

Ricœur , Manṭiq-uṭ-Ṭayr , Anvar , mystique , symboles , emprunt

Plume (Revue Semestrielle de IAssociation Iranienne de Langue et Litterature Francaises( AILLF)

20

182

مطالعه هرمنوتيك ريكوري برخي واژه‌هاي عرفاني منطق الطير، در ترجمه فرانسوي ليلي انور

2020