وضعيت مراقبت هاي بهداشتي ساكنين مناطق حاشيه نشين (ناپايدار) شهر كرج سال 1393

Health Care Status of Residents of the Slum Areas of Karaj 2015

زمينه و هدف: حاشيه نشيني در كلان شهرها يكي از معضلاتي است كه كشورهاي در حال توسعه با آن روبرو مي باشند. كمبود دانش كافي درخصوص توزيع فاكتورهاي خطر بيماري هاي غيرواگير مانند تغذيه ناسالم و مشكلات رواني از مشخصات اين مناطق مي باشد. هدف از اين مطالعه بررسي نيازهاي سلامت ساكنين مناطق حاشيه نشين (ناپايدار) در زمينه مراقبت هاي سلامت روان و تغذيه و نيز دسترسي به مراقبت هاي اوليه سلامت (PHC) بود. روش اجرا: گروه مورد مطالعه در اين مطالعه مقطعي - توصيفي 514 زن متاهل ساكن 3 منطقه حاشيه نشين (ناپايدار) شهر كرج در سال 1393 بود. مطالعه به روش خوشه اي دو مرحله اي بوده و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه اي محقق ساخته شامل سوالاتي در خصوص وضعيت سوشيودموگرافيك، دسترسي به مراقبت هاي اوليه سلامت (PHC) و نيز نيازهاي درك شده افراد در زمينه تغذيه و سلامت روان بود. يافته ها: 62/4% و 58/4% به ترتيب نياز به مشاوره تغذيه و روانشناسي را احساس كرده بودند كه تنها 26/2% و 24/1% از آنان مشاوره تغذيه و روانشناسي دريافت كرده بودند. بيش از 40 درصد افراد با نياز به مشاوره تنها به مراكز خصوصي مراجعه كرده بودند. بيش از 60 درصد از آنان نيز نگرش مثبتي به توصيه هاي روانشناسان و كارشناسان تغذيه داشته و بيش از 70 درصد از آنان نيازمند كسب اطلاعات بيشتر بودند. نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه افراد در مناطق شهر كرج نيازمند اطلاعات بيشتر و دريافت مشاوره بيشتردر زمينه تغذيه و سلامت روان مي باشند. با درنظر گرفتن نيازهاي اين افراد و نگرش مطلوب آنان به مراقبت هاي سلامت به نظر مي رسد ايجاد ساختارهاي لازم براي بهبود دسترسي اين افراد به مراقبت هاي سلامت گام بزرگي در راستاي ارتقاي سلامت آنان و دستيابي به عدالت در سلامت خواهد بود.

Background: Slum dwelling is the main challenge that developing countries face. Lack of enough knowledge about the distribution of non-communicable disease risk factors, like unhealthy nutrition and mental problem, is one of the characteristics of these areas. The aim of this study was to assess the health needs of the slum dwellers in term of nutrition and mental health cares and their accessibility to primary health cares. Method: Participants of this descriptive-cross sectional study were 514 married women of three slums of Karaj in 2015. The study was conducted using two-stage cluster sampling. Data was collected through a researcher-made questionnaire to gather socio-demographic information, the perceived mental and nutritional health care needs and the amount of accessibility to primary health cares. Result: 231 (62.4%) and 299 (58.4%) of participants stated the need for nutritional and psychological consultation respectively, but only 26.2% and 24.1% of them had received proper consultation (in order). More than 40% of people with nutritional and mental health consultation needs had used private sectors to satisfy their needs. More than 60% of them found health expert advices effective, moderate and high, and more than 70% of them found themselves in need of more information. Conclusion: The findings indicated that slum dwellers need to get more information and consultation about nutritional and mental health issues. Considering to the slum dwellers needs and their positive attitude toward effectiveness of health care advices, it seems that providing necessary infrastructure to improve these people’s access to the health care is essential to improve the health of them and to reach health justice.