انطباق عناصر فراداده وبسايت كتابخانه هاي مركزي دانشگاه هاي علوم پزشكي با عناصر فراداده هسته دوبلين

Metadata Elements of Dublin Core and Those of Central Libraries Websites of Medical Universities in Iran: A Comparative Study

مقدمه : با توجه به رسالت آموزشي و پژوهشي كتابخانه‌ هاي دانشگاهي، و نيز اهميتي كه امروزه وب‌ سايت‌ هاي اين كتابخانه‌ها در برقراري ارتباط و ارائه خدمات به كاربران پيدا كرده‌اند، طراحي اين‌گونه وب‌ سايت‌ها و منظور كردن عناصر كارآمد و مفيد در آن‌ها داراي اهميت بسياري است. اما آنچه كه بايد مورد توجه جدي قرار گيرد، لحاظ‌ كردن نكات و ويژگي‌هايي است كه وجود آن‌ها در وب‌ سايت‌ ها، بخصوص وب‌سايت‌ كتابخانه هاي دانشگاهي، موجب پويايي هرچه بيش‌تر سايت كتابخانه و ارتباط هرچه بيشتر و بهتر كاربران با وب‌ سايت مي‌شود. روش كار : در اين پژوهش كه از نوع پيمايشي توصيفي است ، در مجموع 16 صفحۀ اصلي وبسايت كتابخانه هاي مركزي دانشگاه هاي علوم پزشكي ايران با استفاده از دو مرورگر اينترنت اكسپلورر و نت اسكيپ مورد بررسي قرار گرفت و با مشاهدۀ Source از طريق منوي View عناصر فرادادهاي موجود در صفحۀ اچ.تي.ام.ال هر يك از اين وب سايت‌ها (روش مشاهده) استخراج شد و در چك ليست تهبه شده منظور گرديد. يافته ها : در وبسايتهاي مورد بررسي، هيچيك از وب سايت ها از عناصر فرادادهاي هستۀ دوبلين استفاده نكرده اند و در طراحي تمام اين وب سايت ها از فراداده هاي عام زبان نشانه گذاري فرامتن استفاده شده است . به همين دليل براساس نظر متخصصان و بررسي منابع موجود از يك جدول انطباقي ميان ابربرچسب هاي اچ.تي.ام.ال و عناصر هستۀ دوبلين استفاده گرديد. همچنين رويكرد طراحان صفحات وب نيز مشخص گرديد كه عبارتست از: توجه به محتواي منبع در رتبۀ اول و توجه به ظاهر فيزيكي منبع در رتبۀ دوم و مالكيت فكري منبع نيز در رتبۀ سوم قراردارد. بحث : نتايج حاكي از آن است كه طراحان صفحات وب به ابربرچسب ها بيشتر اهميت ميدهند تا طرح هاي فرادادهاي خاصي همچون دوبلين. از سويي با توجه به قدمت بيشتر ابربرچسب ها و اينكه در ميان فراداده هاي عام، عناصري متناظر با عناصر هستۀ دوبلين وجود دارد و از سوي ديگر عدم تفاوت معني دار ميان رتبه بندي صفحات وب توسط موتورهاي كاوش با استفاده از طرح‌هاي فرادادهاي خاص و ابربرچسب ها كه در برخي پژوهش ها به اثبات رسيده است، نيز حاكي از آن است كه طراحان خود را از به كارگيري اين عناصر كه معادل آن دقيقا در استاندارد هستۀ دوبلين موجود است بي نياز مي دانند.

Introduction: Considering the importance of library websites in the establishment of communication and provision of services for their users, it is crucial to include those features in these websites which can lead to increased dynamism and optimal communication. The present study aimed at comparing Metadata elements of Dublin Core with those of the websites of Central Libraries of Medical Universities in Iran. Methods: In this descriptive Survey, 16 websites of the central libraries of medical universities in Iran were evaluated using Internet Explorer and Netscape browsers. The Metadata elements of the HTML pages of these websites were extracted from the Source tab of View menu and were inserted in a checklist. Results: All the websites under study were designed on the basis of the general Markup language rather than Dublin core Metadata elements. It was also found that web designers preferred to focus on the content of the source in the first place followed by its physical appearance and ownership of the ideas, consecutively. Discussion:Web designers of the central libraries of medical universities in Iran employ Meta tags more than specific Metadata such as those of Dublin Core. Lack of significant difference between ranking of web pages used by Meta tags and general Metadata, confirmed in some studies, could be due to web designers’ reluctance to employ the elements of specific Metadata the equivalents of which are found in Dublin Core.