الگوي پراكندگي فضايي لپتوسپيروزيس در استان مازندران طي سال هاي 1390 تا 1392

Spatial Pattern and Distribution of Leptospirosis in Mazandaran Province Using Geographic Information System

سابقه و هدف: از آن‌ جايي كه لپتوسپيروز از شايع‌ترين بيماري‌هاي زئونوز در سطح جهان مي‌باشد و مسائل بهداشت عمومي و انتشار بيماري‌ها با جغرافياي منطقه رابطه مستقيم دارند، GIS مي‌تواند نقش به سزايي در مديريت و برنامه‌ريزي مسائل بهداشت عمومي و مطالعه انتشار بيماري‌ها داشته باشد. هدف از اين مطالعه تحليل الگو و پراكندگي فضايي بيماري لپتوسپيروز در استان مازندران طي سال‌هاي 1390 تا 1392 بوده است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعي به روش تحليلي از سال 1390 تا1392 بود و جهت گردآوري اطلاعات از سيستم موقعيت ياب جهاني استفاده شد. از آن جا كه تقسيمات شهرستاني واحدي مناسب براي تجزيه و تحليل نبود از روش Modifiable Areal Unit Problem جهت اصلاح واحدهاي فضايي بهره گرفته شد. سپس با استفاده از ابزار Spatial Join نقاط مكاني بيماران به كدهاي شبكه منتقل گرديد. يافته‌ها: توزيع موارد لپتوسپيروز در استان مازندران خوشه‌اي مي‌باشد (P< 0.05). نتايج آناليزهاي مكاني نشان داد شهرستان ساري به عنوان كانون اصلي بوده و قائم شهر و آمل نيز از كانون‌هاي مهم بيماري مي‌باشند. بروز اين بيماري در مردان بيش‌تر از زنان بوده است. استنتاج: كاربرد GIS مي‌تواند در شناسايي خوشه بيماري لپتوسپيروز براي برنامه‌ريزي در استان مازندران و پيش‌بيني انتشار بيماري‌ها، كنترل عوامل و پارامترهاي موثر مفيد باشد.

Background and purpose: Leptospirosis is one of the most common zoonotic diseases in the world. Some public health problems and diseases are directly associated with geographic context of places, therefore, geographic information system (GIS) could be of great benefit in management of such issues and planning to control the spread of diseases. The aim of this study was to investigate the spatial distribution pattern of leptospirosis in Mazandaran province during 2011-2013 using GIS. Materials and methods: In this cross sectional study data was collected by GIS. The district division was found to be an inappropriate unit for analysis, therefore, we used Modifiable Areal Unit Problem for correcting the spatial units. Spatial analysis was performed after the integration of spatial data based on network coding within each cell. Results: In our study a cluster distribution of leptospirosis was observed (P< 0.05) and Sari was seen to be the main focus and Qaemshahr and Amol were the next two foci for the disease. Leptospirosis was more common in men. Conclusion: Applying GIS could be useful in determining disease clustering, forecasting the spread of disease and controlling the affecting parameters in Mazandaran province.