تاثير برنامه آموزشي مبتني بر تئوري انگيزش محافظت بر انجام تست پاپ اسمير در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر فسا

The Effect of an Educational Program Based on Protection Motivation Theory on Pap Smear Screening Behavior among Women Referring to Health Centers in Fasa

سابقه و هدف: با وجود اهميت پاپ اسمير در كاهش ميزان بروز سرطان دهانه رحم و مرگ ناشي از آن، اين سرطان ﻫﻨﻮز هم يكي از علل اصلي مرگ و مير در ميان زنان در سراسر جهان است. اين مطالعه با هدف تعيين اثربخشي برنامه آموزشي متني بر تئوري انگيزش محافظت ﺑﺮ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﭘﺎپ اﺳﻤﻴﺮ در ﺑﻴﻦ زﻧﺎن اجرا گرديد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه نيمه‌تجربي در ميان 200 زن مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر فسا (100 نفر گروه آزمون و 100 نفر گروه كنترل) انجام شد. اﺑﺰار ﮔﺮدآوري اﻃﻼﻋﺎت ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪاي مشتمل بر ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي جمعيت شناختي و سازه‌هاي تئوري انگيزش محافظت بود كه توسط هر دو گروه قبل و 2 ماه بعد از مداخله تكميل گرديد. برنامه آموزشي طي 4 جلسه با شيوه بحث گروهي و ارائه پمفلت آموزشي براي گروه مداخله اجرا شد. داده‌ها توسط نسخه 22 نرم افزار آماري SPSS و با آزمون‌هاي آماري ﻛﺎي دو، ﺗﻲ‌ﻣﺴﺘﻘﻞ و تي‌زوجي تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه ميانگين نمرات تمام سازه‌هاي تئوري انگيزش محافظت بجز سازه كارآيي پاسخ (0.228=P) در گروه آزمون نسبت به گروه كنترل بعد از مداخله آموزشي افزايش يافت (0.001>P). همچنين پس از مداخله آموزشي، ميزان انجام پاپ اسمير در زنان گروه مداخله 58 درصد افزايش يافت. نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه اثربخشي مداخله آموزشي بر اساس تئوري انگيزش محافظت در جهت ارتقاء رفتار پاپ اسمير را نشان مي‌دهد. لذا طراحي مداخلات آموزشي براساس اين تئوري در جهت آموزش و ارتقاي سلامت جامعه و به ويژه زنان پيشنهاد مي‌گردد.

ackground and Objectives: Despite the importance of pap smear in reducing the incidence of cervical cancer and its death, this cancer is still one of the leading causes of death among women around the world. Accordingly, in this study, we aimed to determine the effect of an educational program based on the protection motivation theory on Pap smear screening behavior. Materials and Methods: This quasi-experimental study was conducted on 200 women referring to Fasa health centers, Fasa, Iran. The participants were randomized into experimental and control groups (n=100 per group). The data collection tool, which consisted of demographic data and protection motivation theory constructs, was completed by both groups before and 2 months after the intervention. For the experimental group, the educational program was implemented during 4 sessions using group discussions and educational pamphlets. To analyze the data, chi-square test, independent t-test, and paired t-test were run in SPSS, version 22. Results: After the intervention, the mean scores of protection motivation theory constructs significantly increased in the experimental group compared to the control group (P<0.001). However, no significant difference was noted between the two groups regarding the response efficacy construct at the post-intervention stage (P=0.552). In addition, after the intervention, the rate of conducting Pap smear test significantly incremented in the experimental group (58%). Conclusions: The study results revealed the effectiveness of the educational intervention based on protection motivation theory in promoting Pap smear screening behavior. Therefore, we recommend designing educational interventions based on this theory to promote public health, especially in women.