بررسي نظري - تطبيقي نظام‌هاي تأمين اجتماعي: مسيريابي توسعه نظام سه لايه تأمين اجتماعي ايران

Theoretical-Comparative study of social security systems: Tracing development path for Iran's three-layers social security system

سياست‌هاي تأمين اجتماعي، به ‌عنوان محور كليدي سياست‌هاي اجتماعي، همواره اهميت ويژه‌اي نزد دولت‌ها داشته است. طراحي نظام اثربخش تأمين اجتماعي متناسب با بستر اقتصادي كشور و مبتني بر اصول حكمرانيِ خوب تأمين اجتماعي، اثربخشي اين نظام را در افق چشمانداز توسعه ملي تضمين ميكند. در اين راستا، بررسي موشكافانه جايگاه فعلي نظام تأمين اجتماعي ايران و سپس شناسايي مسير و مقصد آينده‌ آن جهت نيل به اهداف مربوطه، ضروري است. در اين پژوهش، ابتدا با مرور ادبيات نظري و تحليل محتواي اسناد ملي و بين‌المللي مرتبط با تأمين اجتماعي، به مسيريابي نظري توسعه‌ نظام تأمين اجتماعي پرداخته‌ايم. سپس با مقايسه تطبيقي، جايگاه نظام فعلي تأمين اجتماعي كشور را در اين مسير نظري شناسايي كرده و الزامات حركت و گذار در اين مسير را مورد بحث قرار داده‌ايم. بر اين اساس، نظام تأمين اجتماعي ايران نيازمند طراحي و اجراي دو دسته سياست‌هاي برنامه‌اي سازگار با مختصات اقتصادي و سياست‌هاي حكمراني خوب نظام تأمين اجتماعي است تا موفقيت آن در رسيدن به اهداف مبارزه با فقر و ارتقاي عدالت اجتماعي، در گذار به نظام «تأمين اجتماعي پويا» حاصل شود.

Social security, as an integral part of social policies, has always been of special importance among governmental authorities. Certainly, designing an effective social security system compatible with economic platform and based on its good governance principles, will ensure its effectiveness to achieve the national development vision. In this regard, the scrutiny of current position of social security system of Iran, and tracing its path and future destination is essential. In this study, firstly, we traced the theoretical path for developing the social security system by reviewing social security literature and content analysis of the related national and international documents. In the next phase, we spotted the current position of social security of Iran along the theoretical path by comparing social security systems. Finally, we specified the next destination and determined the requirements for transition to that stage. Results indicate that the social security system of Iran needs to design and implement two types of policies (Scheme policies compatible with economic features and good governance policies of social security system) to ensure its achievements about alleviating poverty and improving social justice during its transition to the “Dynamic Social Security”.