اثربخشي پيشگيري از عود مبتني بر ذهن آگاهي در پيشگيري از عود، ولع مصرف و خودكنترلي در افراد وابسته به مواد افيوني

The effectiveness of mindfulness-based relapse prevention on the prevention of relapse, craving and self-control in opiate-dependent individuals

چكيده هدف: هدف اين پژوهش بررسي اثربخشي روان درماني گروهي پيشگيري از عود مبتني بر ذهن آگاهي در پيشگيري از عود، ولع مصرف و خودكنترلي در افراد وابسته به مواد افيوني در ياسوج بود. روش: اين پژوهش به صورت شبه آزمايشي با پيش آزمون – پس آزمون همراه با گروه كنترل انجام شده است. گروه نمونه در برگيرنده 30 آزمودني مرد مبتلا به اعتياد در شهر ياسوج بود كه به صورت قضاوتي و با داشتن ملاك هاي لازم از مراجعه كنندگان به كلنيك هاي ترك اعتياد انتخاب شدند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه فرم كوتاه خودكنترلي تانجي و ولع مصرف استفاده شد. روش ذهن آگاهي به مدت 8 جلسه ( هر جلسه 2 ساعت و هر هفته يك جلسه) بر روي آزمودني هاي گروه آزمايشي انجام شد. يافته‌ها: داده‌ها با آزمون آماري تحليل كوواريانس تك متغيره و خي دو تحليل شدند. نتايج نشان داد كه ميانگين نمرات گروه آزمايش در متغير ولع مصرف نسبت به گروه گواه كاهش و در خودكنترلي نسبت به اين گروه افزايش يافته است. همچنين ميزان عود در گروه آزمايش نسبت به آزمايش كمتر بوده است. نتيجه‌گيري: پيشگيري از عود مبتني بر ذهن آگاهي از قابليت هاي عملي خوبي براي مداخلات باليني در كاهش ولع مصرف و ميزان عود و همچنين افزايش خودكنترلي در معتادان برخوردار است.

Abstract Objective: the aim of this study is to investigate the effectiveness of mindfulness-based relapse prevention on the prevention of relapse, craving and self-control in opiate-dependent individuals in Yasuj. Methodology: This quasi-experimental study applied pretest - posttest and a control group. The sample included 30 male patients with drug addiction in Yasuj who were chosen from addiction clinics based on criterion sampling. To collect the required data the short form of Self-Control Scale developed by Tangney was applied. The mindfulness technique was performed on the experimental group for 8 sessions (2 hours each session, one session per week). Findings: Data were analyzed applying univariate analysis of covariance and Chi-square. Results showed that the mean scores of the experimental group decreased in comparison to the control group in terms of craving and increased with regard to self-controlling. In addition, the recurrence rate was lower for the experimental as compared to the pre-test. Conclusion: Mindfulness-based relapse prevention has practical functionality for clinical interventions to reduce craving and relapse rate among drug users and to increase self-control in addicts.