تحليل تطبيقي عناصر فضايي باغ ايراني در طراحي پارك‌هاي شهر اصفهان

Comparative Analysis of the spaial elements of the Persian Garden In order to design City Parks

باغ ايراني از قديمي ترين تجربه‌هاي باغ آرايي در جهان است و تاريخ باغ سازي ايران نشان از قدمت آن دارد. باغ ايراني و عناصر آن كمك خواهند كرد كه پارك‌ها و فضاهاي سبز امروز از يكنواختي كسل كننده درآمده و به فضاهايي با نشاط و هويت بخش مبدل شوند. در حال حاضر مي‌توان از باغ سازي ايراني الگو گرفت تا خوانشي مجدد از جلوه‌هاي باغ ايراني صورت پذيرد به نحوي كه با فضاي سبز مدرن زندگي امروز متناسب باشد. باغ ايراني مجموعه اي فرهنگي، تاريخي و كالبدي است كه در آن آب، گياه و ابنيه در نظام هندسي مشخصي با هم تلفيق شده و محيطي مطلوب براي انسان بوجود مي‌آورد. يكي از ويژگي‌هاي شهر اصفهان گسترش فضاهاي سبز و خلق مناظر روح بخش و همچنين شمار زياد باغ‌هاي ايراني است، به گونه اي كه شهر اصفهان به عنوان باغ شهر خوانده مي‌شده است. در اين پژوهش به تحليل تطبيقي عناصر فضايي باغ ايراني در طراحي پارك‌هاي شهر اصفهان پرداخته شده است. در اين راستا تلاش شده با استفاده از روش "توصيفي- تحليلي" و با تكميل 384 عدد پرسشنامه از شهروندان و كارشناسان در مناطق پانزده گانه شهر اصفهان و با استفاده از نرم افزار SPSS، عناصر فضايي باغ‌هاي ايراني را به منظور بهره برداري در پارك‌هاي شهري مورد تحليل قرار گيرد. فرضيه اصلي تحقيق اين است كه عناصر فضايي موجود در پارك‌هاي شهر اصفهان با عناصر فضايي باغ‌هاي ايراني تطابق چنداني ندارد. نتايج تحقيق نشان داد كه اكثريت عناصر موجود در باغ‌هاي اصفهان در پارك‌هاي شهري نيز ديده مي‌شود اما هنوز تا رسيدن به باغ ايراني كه داراي ويژگي‌هاي فضايي منحصر به فرد است فاصله زيادي وجود دارد.همچنين با توجه به ارزيابي ويژگي‌هاي باغ ايراني در پارك‌هاي شهري نيز مشخص گرديد كه تدوين معيارهاي طراحي باغ و پارك بر اساس الگوي باغ ايراني مورد پذيرش شهروندان بوده است. پارك‌هايي داراي ويژگي‌هايي با هويت فضايي همانند هندسه مشخص و منحصر به فرد، وجود كوشك و سردر، فراواني و سبكي خاص در نحوه حضور آب، كثرت سايه، نظمي ويژه در كاشت درختان و. .. مي‌تواند رضايت شهروندان را افزايش دهد.

Persian garden is one of the oldest experiences of garden layout and landscaping in the world and the history of building gardens in Iran shows the antiquity and importance of that for Iranaians. Requirement of building gardens in different periods of time, made these different types of Persian garden. Persian garden and its elements help that today's parks and green spaces don’t be boring and become exciting and fresh like Persian gardens .Today they can be samples and patterns in order to have a readout about Persian garden, but in a case that is proportionate with modern green spaces in today's life. Persian garden is a cultural, historical and skeletal set that in there water, plants and structures in a certain numeral system are incorporated and create a desirable, safe and calm environment. Technique of water presence and its movement in Persian garden has a special system and is coordinator with garden geometry and structure .Also the plants in Persian garden follow different purposes like shading, yielding and decorating the garden .Center, symmetry, rhythm, view expanse and rectangular geometry are the other features of Persian garden. One of the Esfahan features comaring to the other cities in Iran, is extention of green spaces and spirituous landscapes and creating city garden. In this study there is comparative analysis on spatial elements of Persian garden in designing of Esfahan parks. So, for that we recieved the ideas of the people about features and elements of Persian garden and urban park , and analized the rate of satisfaction in them about gardens and urban parks.Research method is analyzing , descriptive and also 384 questionnaires were prepared from the citizens in 15 zones in Esfahan and experts in organizations like: Parks' Organization , Municipal and with SPSS software ,spatial elements of Persian gardens in urban parks were analized Also parks with features containing spatial identity like : certain geometry , existence of palace and portal , special affluence and lightness in the way of water presence , intensity of shade , discipline in planting trees and etc. can raise citizens' satisfaction.