مقايسه ارزش تشخيصي اسمير خلط به دو روش ميكروسكوپي در بيماران مشكوك به سل ريوي با و بدون استفاده ازهيپوكلريت سديم

Comparing the Diagnostic Value of Sputum Smear with and without Sodium Hypochlorite Using Light Microscopy and Fluorescent Microscopy in Patients Suspected of Pulmonary Tuberculosis

سابقه و هدف: روش تشخيص رايج بيماري سل روش ميكروسكوپي اسمير مستقيم است كه حساسيت آن در بهترين شرايط 70 درصد مي‌باشد. بنابراين بالا بردن حساسيت اسمير خلط با استفاده از روش‌هاي مختلف همواره ذهن محققان را به خود معطوف داشته است. هدف ازاين مطالعه مقايسه ارزش تشخيصي دو روش ميكروسكوپي (ميكروسكوپ نوري و ميكروسكوپ فلورسنت) اسمير خلط با و بدون استفاده ازهيپوكلريت سديم دربيماران مشكوك به سل ريوي بوده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي 195 بيمار مشكوك به سل ريوي مراجعه كننده به بيمارستان بوعلي زاهدان در طي سال‌هاي1390 تا 1391به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انتخاب و 3 نمونه خلط از آن‌ها گرفته شد. نمونه‌ها جهت بررسي ميكروسكوپي با روش‌هاي ذيل نلسون و اورامين رودامين و كشت در محيط لون اشتاين فرستاده شدند.ابزار جمع‌آوري داده‌ها به روش مشاهده اي و بررسي‌هاي آزمايشگاهي بود. جهت بررسي ميكروسكوپي اسمير خلط دو نمونه با و بدون اضافه كردن هيپوكلريت سديم تهيه شد. در نهايت نتايج اسمير ميكروسكوپي با كشت خلط كه استاندارد طلايي تشخيص است، مقايسه گرديد. يافته‌ها: در روش اسمير مستقيم با رنگ‌آميزي ذيل نلسون بدون هيپو كلريت سديم 63 نفر(32 درصد) و با اضافه كردن هيپوكلريت سديم 69 نفر (35 درصد) ودر روش رنگ‌آميزي اورامين رودامين بدون و با اضافه كردن هيپو كلريت سديم به ترتيب 66 نفر (33 درصد) و 71 نفر (36 درصد) مثبت شدند. استفاده از ميكروسكوپ فلورسنت با و بدون استفاده از هيپوكلريت سديم در مقايسه با ميكروسكوپ نوري ارزش تشخيصي اسمير مستقيم را بيش‌تر افزايش داد ولي اختلاف آماري معني‌داري ديده نشد. استنتاج: ارزش تشخيصي اسمير خلط با استفاده از هيپوكلريت سديم و ميكروسكوپ فلورسنت دربيماران مشكوك به سل ريوي نسبت به ساير روش‌هاي تشخيصي بررسي شده بيش‌تر بود ولي از نظر آماري افزايش غير معني‌داري را نشان داد.

Background and purpose: Direct smear microscopy is the most common method of detecting tuberculosis with 70% sensitivity in best conditions, therefore, researches have always focused on improving the sensitivity of sputum smear. This study aimed at comparing the diagnostic value of sputum smear using light microscopy and fluorescence microscopy without sodium hypochlorite in patients with suspected pulmonary tuberculosis. Materials and methods: A cross-sectional study was performed in 195 patients suspected of pulmonary tuberculosis attending Zahedan Booali Hospital who were selected via purposive sampling. Three sputum specimens were obtained from each patient and microscopic examinations were done using the Ziehl–Neelsen staining, auramine-rhodamine staining and Leuven Stein culturing. For smear microscopy, two sets of sputum smears were prepared from each sample (with and without sodium hypochlorite). Finally, the results of smear microscopy and sputum culture were compared. Results: In direct smear using the Ziehl–Neelsen with and without sodium hypochlorite 69 (35%) and 63 (32%) patients were found positive, respectively and in auramine-rhodamine staining with and without adding sodium hypochlorite 71 (36%) and 66 (33%) cases were found positive, respectively. Fluorescent microscope with and without sodium hypochlorite increased the diagnostic value of direct smear compared to optical microscopy but this increase was not statistically significant. Conclusion: The diagnostic value of sputum smear microscopy using fluorescent sodium hypochlorite in patients with suspected pulmonary tuberculosis was more than other diagnostic methods.