ارزيابي كيفيت آب آشاميدني و كشاورزي در چشمه هاي منطقه شمال دشت قزوين

Evaluation of Drinking and Agricultural Water Quality in the North of Qazvin Plain's Springs

منابع آب زيرزميني مهم ترين منبع براي مصارف مختلف از جمله آشاميدن و كشاورزي مي باشند. در منطقه دشت قزوين وجود اين منابع از جمله چشمه ها به علت معيشت و استفاده مردم از اهميت بالايي برخوردار است. در اين مطالعه، به بررسي 15 چشمه نمونه برداري شده در سال 1392 پرداخته شده است. هدف از انجام اين پژوهش بررسي كيفيت چشمه هاي منطقه شمال دشت قزوين براساس مصارف شرب و كشاورزي بود. بدين منظور طبقه بندي كيفي براي مصارف آشاميدن به كمك روش شاخص كيفي آبWQIو براي مصارف كشاورزي از طبقه بندي هاي ويلكاكس، درصد سديم و RSC استفاده گرديد. نتايج بررسي ها نشان داد كه براساس روش WQIحدود 93 درصد چشمه هاي مورد بررسي در محدوده خوب و عالي و حدود 7 درصد در محدوده ضعيف واقع شده است. براساس روش طبقه بندي ويلكاكس حدود 80 درصد نمونه ها در محدوده كم شور و مناسب براي كشاورزي (C2S1) قرار دارند و 20 درصد آن شور و براي مصارف در مواقع ضروري(C3S1)است. براي طبقه بندي بر مبناي درصد سديم حدود 80 درصد از نمونه هاي مورد بررسي در وضعيت عالي، خوب و قابل قبول قرار دارند و 20 درصد آن وضعيت مشكوك دارد. همچنين طبق رده بندي كيفي RSC حدود 93 درصد نمونه ها مناسب و قابل قبول هستند و 7 درصد بقيه وضعيت نامناسب دارد. بطور كلي باتوجه به طبقه بندي هاي مذكور چشمه هاي منطقه مورد مطالعه براي مصارف شرب و كشاورزي وضعيتي مطلوب و مناسب دارند و تعداد كمي از آن ها نياز به بررسي و پايش مجدد دارند.

Groundwater is the most important source for various uses, including drinking and farming requirements. In Qazvin plain region the existence of these resources such as springs are very important for livelihood and consumption of the region’s population. In this study, fifteen springs were sampled in 2013. The aim of this study was to evaluate water quality of springs in the north region of Qazvin plain for drinking and agricultural purposes. For this purpose, for classification of water quality for drinking water, the Water Quality Index (WQI) method and for agricultural water usages, Wilcox classification, sodium percentage and RSC was used. The results indicated that among springs evaluated, based on the WQI method, about 93 percent of them were categorized in good and excellent range and about 7 percent in poor range. Based on Wilcox classification, about 80 percent of samples were categorized in the range of low salt level suitable for agriculture (C2S1), and 20 percent were categorized as salty and should only be used when necessary(C3S1). The classification based on the percentage of sodium, showed that about 80 percent of the samples examined were in excellent, good and acceptable conditions and 20 percent were in uncertain status. Similarly, according to RSC rankings, about 93 percent had acceptable quality, and 7 percent had poor quality. In general, according to the results of classification of this study area, springs were suitable and favorable for drinking and farming purposes and a few need further monitoring and investigation.