پديد آورندگان :
ميرزاابراهيم طهراني، مهناز دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه محيط زيست , مرندي، رضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه محيط زيست , نعمتي، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه مديريت محيط زيست گرايش HSE
كليدواژه :
ردپاي آب , مدل معالات ساختاري , محيط زيست , عوامل اقتصادي و اجتماعي , توسعه پايدار
چكيده فارسي :
اين تحقيق برحسب هدف كاربردي و شيوه گردآوري داده‌ها توصيفي از نوع همبستگي مي‌باشد. روش گردآوري اطلاعات مطالعات پيشينه كتابخانه اي و بخش ميداني استفاده از جامعه آماري و توزيع پرسشنامه انجام گرفته است. سؤالات پرسشنامه با بهره‌گيري از طيف ليكرت به شكل 5 گزينه‌اي و سطوح رتبه‌اي با پايايي 0/8 انجام و رواسازي به شكل صوري صورت گرفته است. حجم نمونه انتخاب شده براساس كيفي بودن تحقيق و بهره گيري از مدل معادلات ساختاري از جدول مورگان –جامعه آماري100 نفره با سطح اطمينان 99 درصد- (99 نمونه) انتخاب شد. با انتقال اطلاعات پرسشنامه از نرم افزار SPSS به نرم افزار AMOS پس از رسم مدل معادلات ساختاري (تحليل مسير تأييدي) پس از اعمال آخرين اصلاحات در مدل تحليل عاملي تأييدي، نتايج مدل معادلات ساختاري اعم از ضرايب رگرسيوني استانداردشده و ضرايب توان دوم همبستگي چندگانه (معادل ضريب تعيين)، استخراج و گزارش‌شده است. يافته هاي توصيفي متغيرها نيز نشان مي دهد از هشت متغير آشكار (فني، علمي، سياسي، مالي، فرهنگي، اجتماعي، زمان و مكان) بيشترين ميانگين (مطابق طيف ليكرت) پاسخ هاي پرسشنامه مربوط به عوامل فرهنگي و كمترين ميانگين مربوط به عوامل علمي مي باشد. نرماليته متغيرها با بررسي چولگي و كشيدگي آنها سنجش و نرمال گزارش گرديد. تحليل عاملي مرتبه اول براي بررسي بارهاي عاملي متغيرها و برازش مدل انجام شده و بدليل مطلوب بودن 3 شاخص از 5 شاخص گزارش شده نتيجه برازش مبني بر مطلوب بودن متغيرها مي باشد. يافته هاي مدل ساختاري تاييد مي نمايد كه كنترل منابع اب بر ردپاي آب- محاسبات ردپاي آب بر توسعه اجتماعي- اقتصادي و محيط زيست تاثير دارد. معناداري مسير متغيرها با شاخص نسبت بحراني (CR) مسير ردپاي آب با عوامل اجتماعي- اقتصادي با CR برابر 55/01 از معناداري بيشتري برخوردار است. با توجه به اهداف تحقيق، و مدل ارائه‌شده مي‌توان نتيجه گرفت، به كنترل درآوردن منابع آبي به‌طور مستقيم تابع عوامل متعدد فني، علمي، سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، زمان و مكان و تأثيرگذار در محاسبات ردپاي آب مي باشد. تحت تأثير موارد برشمرده، مباحث كلان محيط زيستي و توسعه پايدار اجتماعي-اقتصادي نيز تحت تأثير محاسبات ردپاي آب قرار مي‌گيرند. با بررسي مطالعات گذشته در خصوص ردپاي آب به‌وضوح مي‌توان نارسايي هر تحقيق را دريافت به خصوص در بخش داخلي كه اساساً ماهيت اندازه‌گيري ردپاي آب بالأخص همگام با استانداردي جهاني و برمبناي آن تاكنون انجام نگرفته است. همچنين در مقالات حاضر بيشترين نگراني‌هاي مطرح‌شده به جهت عدم مديريت صحيح منابع آب بوده كه نگراني‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و محيط‌زيستي به‌صورت مجزا اشاره‌شده است. در مدل ارائه‌شده سعي شده بخشي از كاستي‌هاي علمي جبران شده و قدمي تازه در محاسبات نهاده شود.
چكيده لاتين :
This is a descriptive correlation and data collection based research for practical purposes. The data collection was done by library research, and field studies were performed using statistical population and distribution of questionnaires. The questionnaire was used using Likert 5 option scale and ranking levels with a reliability of 0.8 and face-to-face validation. The sample size was selected based on the qualitative research and structural equation model from Morgan table was used - a statistical population of 100 people with a confidence level of 99% (99 samples).The information from the questionnaire was transferred from SPSS software to AMOS software, after designing the structural equation model (confirmatory path analysis) and after applying the latest corrections to the confirmatory factor analysis model, the results of structural equation modeling, including standardized regression coefficients and multiple power correlation coefficients were reported. The descriptive findings of the variables showed that from the eight most obvious variables (technical, scientific, political, financial, cultural, social, time and place), the cultural factor had the highest mean (according to the Likert spectrum), and the lowest mean was related to scientific factors.Normality of variables was reported by measuring their skew and elongation. The first order factor analysis was performed to examine the factor loads of variables and the fitting of the model. Because of the desirability of 3 of the 5 indexes reported, the fitting of result showed that the variables are desirable. Structural model findings, confirm that water resource control on water footprint-water footprint calculations affects socio-economic and environmental development.The significance of the paths of variables is significantly more than the critical ratio index (CR) of the water footprint with socioeconomic factors with CR of 5.015. Considering the research objectives and the proposed model, it can be concluded that control of water resources directly depends on numerous factors of technical, scientific, political, social, economic, cultural, time and place and influence in tracking water calculations. Affected by these issues, macroeconomic issues and sustainable socioeconomic development are also affected by water footprint calculations. By examining past studies of water footprints, it is clear that the research can be incomplete, especially in the internal sector, when basically the nature of the water footprint measurement has not been done specifically in accordance with international standardsand in fact no research has been done accordingly so far.Also, in the the reviewed articles, most of the concerns raised are the lack of proper management of water resources, addressing the economic, social, cultural, political and environmental factors separately. The proposed model attempts to compensate for some of the scientific shortcomings and provide a new step in the calculation.
