مباني فتاواي تكفيري ‌سلفيه ؛ ارزيابي و نقد

The Principles of the Takfiri Fatwas of Salafism: Assessment and Criticism

سلفيه تكفيري با تكيه بر مباني استنباطي خود ، يعني بدعت شماري هر آنچه سلف ترك كرده­ اند و نيز پرهيز افراطي از تأويل آيات قرآن ، به نتايجي دست يافته­ اند كه به نوعي آنان را به صدور فتاواي تكفيري خاصي سوق داده است . ابن تيميه در برخي از كتابهاي خود، انجام ندادن يك كار از سوي سلف را به معناي بدعت و حرمت آن كار محسوب ­كرده و تخطي از اين حريم را بدعت ناميده است. مثلا در مورد حكم شرعي برگزاري مراسم مولودي خواني در ولادت پيامبر اكرم (ص) ، معتقد است كه اين مراسم از جمله كارهايي است كه سلف و پيشينيان انجام نداده‌اند با آنكه مقتضي آن وجود داشته و مانعي نيز بر انجام آن نبوده است واگر اين كار خير محض يا راجح بود، سلف از ما به انجام آن سزاوارتر بودند؛ زيرا آنان بيشتر از ما به رسول خدا­ (ص) محبّت داشتند و از ما بيشتر به پيامبر ­(ص) احترام مي ­گذاشتند و بر كارهاي خير حريص‌تر بودند. او فقهاي مذاهب اسلامي را جاهل ­­ناميد و قرار دادن موسمي جدا از موسم‌هاي شرعي ، همچون برخي از شب‌هاي ماه ربيع الاول (شب مولد رسول الله) ، برخي از شب‌هاي ماه رجب(مبعث) و مانند اينها را بدعت‌ دانست زيرا سلف آنها را مستحب ندانسته است. در دوران معاصر نيز برخي از علمي وهابي به تبعيت از ابن ­تيميه ، برپايي مراسم براي ولادت پيامبر­ (ص) و غير او را غير مجاز برشمرد. و بر اين باوراند كه اين عمل از جمله بدعت‌هايي است كه در دين حادث شده است؛ زيرا رسول‌خدا­(ص) و خلفاي راشدين وغير آنان از صحابه و تابعين ، اين عمل را انجام نداده‌اند. مباني متخذ از قرآن كريم و سنت قطعي معصومان (ع) نشان دهنده اين حقيقت است كه بسياري از ادعاهاي سلفيه در اين زمينه، اصل و ريشه ­اي در دين ندارد و از اين رو نمي­ توان به آنها اعتقاد يافت.

Relying on their inferential principles, i.e. considering everything quitted by the predecessors heresy and also the immoderate avoidance of the esoteric interpretation of the Quranic verses, Takfiri Salafists have come up with some conclusions which have led them into issuing peculiar tacfiri fatwas. In some of his books, ibn Taymiyyah has remarked that practicing something which was avoided by the predecessors is heresy and violating this principle is a blamable innovation. For instance, with regard to the Sariah rule of celebrating the Prophet’s (p.b.u.h.) birthday, he believes such celebrations were not hold by the predecessors although they could be hold and there was no obstacle to holding them. He adds that if holding such celebrations were a pious act, it would be worthier of the predecessors as they had more affection for the Prophet (p.b.u.h.), were more respectful toward him, and were greedier for good deeds. Ibn Taymiyyah consider scholars of the Islamic sects ignorant and believes that such legal Islamic celebrations as the Prophet’s (p.b.u.h.) birthday are blamable innovations since the predecessors did not approve of them. In modern times, following ibn Taymiyyah, some Wahhabi scholars have declared holding celebrations on the Prophet’s (p.b.u.h.) birthday illegal. They believe that this practice is one of the blamable innovations in Islam, because the Prophet (p.b.u.h.), the orthodox Califs, the Companions and the Successors did not do it. The principles drawn from the Quran and the definitive sunna of Imams disclose the fact that many of the claims of Salafism in this context are not rooted in Islam and, hence, they cannot be accepted.