كليدواژه :
اخلاق و جامعه , دين , كاركرد اخلاق , اخلاق قرآني , تفسير الميزان , علامه طباطبايي
چكيده فارسي :
علامه طباطبايي اخلاق را ملكات فاضله مي‌داند كه تحصيل آن با تكرار عمل صالح به دست مي‌آيد. و اساس و معيار فعل اخلاقي را ذات مقدس خدا و عشق به او و كاركردهاي اجتماعي اخلاق را تأمين سعادت دنيوي و اخروي، تأمين بهداشت جسمي و روحي انسان، اصلاح جامعه، ايجاد وحدت و همبستگي اجتماعي، تنظيم زندگي اجتماعي انسان، شكوفايي تمدن و فرهنگ، و... مي‌داند. از ديدگاه ايشان جامعه برخوردار از عينيت و حيثيت حقوقي بوده و شخصيتي مستقل از تك تك افراد دارد و نيروي آن بر نيرو، فكر و شعور فرد غالب است. در نتيجه، اخلاق در ديدگاه او امري جدا از شرايط اجتماعي نيست و به محض تغيير شرايط، اخلاق هم تغيير مي كند. وي معتقد است قرآن با پذيرش وجود، عمر، كتاب، شعور، فهم، عمل، اطاعت و معصيت براي اجتماع، بر وجود مستقل آن دلالت دارد. علامه اخلاق را مؤثر در جامعه و متقابلاً نيز به تأثير جامعه در اخلاق نظر دارد. به عقيده ايشان اخلاق، روح جامعه است؛ و قوانين اجتماعي در جامعه در گرو و بر عهده اخلاق مي‌باشد. بين اخلاق و اعمال در جامعه ارتباط تعاملي وجود دارد و اعمال در عقايد و اخلاق، و عقايد در اخلاق و اعمال، و اخلاق در عقايد و اعمال مؤثر است.
چكيده لاتين :
Allameh Tabatabai believes ethics is ‘the most virtuous of habits’ acquired through repeating good deeds. He holds that the basis and the criterion of a moral act is the sacred essence of God and love for Him, and the social functions of morality include securing worldly and otherworldly bliss, securing physical and mental health of man, betterment of the society, creation of social unity and solidarity, regulation of the social life of man, development of civilization and culture, etc. From Allameh Tabatabai’s point of view, the society has a legal identity and disposition, is of a nature independent of the individuals, and its potency dominates the authority and mind of the individual. Accordingly, he believes morality is not isolated from social conditions, and it changes as soon as conditions change. He holds that the Quran hints at its independent nature by accepting the existence, life, book, understanding, practice, obedience, and sin for the society. Allameh believes that morality affects the society, and the society reciprocally impacts on morality. According to him, morality is the spirit of society, and the regulations in a society are influenced and determined by morality. There is an interactive relationship between morality and actions in the society, and actions, beliefs, and morality reciprocally impact on each other.
