فراتحليل اثربخشي مداخلات آموزشي و درماني بر طبقات چهارگانه اختلالات يادگيري

Meta-analysis of the Effectiveness of Educational and Therapeutic Interventions on the Four Classes of Learning Disorders

زمينه و هدف: اختلالات يادگيري يكي از شايع­ترين مشكلات دانش آموزان است كه توجه بسياري از روان­شناسان را به خود جلب نموده و پژوهش­هاي بسياري در خصوص اثربخشي مداخلات مختلف بر طبقات مختلف اختلالات يادگيري انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف نتيجه­گيري كلي در خصوص اثربخشي مداخلات آموزشي و درماني مختلف و كشف متغيرهاي تعديل كننده­ي احتمالي به انجام رسيد.مواد و روش ­ها: جهت نيل به اهداف پژوهش با بهره­گيري از روش فراتحليل، از نتايج كمي 128 پژوهش منتخب، كه با توجه به ملاك­هاي ورود و خروج و بهره­گيري از كليدواژه‌هاي تعيين‌شده به‌دست‌آمده بود، استفاده گرديد و در مجموع 623 اندازه اثر اوليه به دست آمد و با نرم‌افزار CMA2 مورد تحليل قرار گرفت. يافته­ ها: نتايج تحليل نشان داد كه مقدار اندازه اثر تركيبي اثربخشي مداخلات آموزشي و درماني بر اختلالات يادگيري 13/1 و پس از تفكيك به متغيرهاي پيشايند و پيامد چندگانه، مقدار اندازه اثر تركيبي مداخلات آموزشي و مداخلات درماني بر طبقه كلي ناتواني­هاي يادگيري به ترتيب 74/0 و 26/1، بر اختلال خواندن 87/0 و 01/1، بر اختلال نوشتن 20/1 و 22/1 و بر اختلال رياضي 29/1 و 26/1 بود كه همگي از لحاظ آماري معنادار بودند(001/0p≤). هم­چنين نتايج آزمون تي مستقل نشان داد كه تفاوت اثربخشي مداخلات درماني بر اختلال خواندن و مداخلات آموزشي در اختلال رياضي معنادار است(001/0p≤).نتيجه­ گيري: بر اساس اندازه اثرهاي به دست آمده ­مي­توان اظهار داشت كه مداخلات آموزشي و درماني اثربخشي بسيار بالايي بر اختلالات يادگيري داشته­اند و نيز استفاده از مداخلات درماني براي اختلال خواندن و مداخلات آموزشي براي اختلال رياضي موثرتر است.

Background: Learning disorders is one of the most common problems of students, which attracted the attention of many psychologists and many studies have been conducted on the effectiveness of various interventions on different classes of learning disorder. The present study aimed to conclude general conclusions about the effectiveness of various educational and therapeutic interventions and the discovery of possible moderating variables. Materials and Methods: In order to achieve the research purpose by using meta-analysis method, quantitative results of 128 selected researches which were obtained according to the criteria for entering and leaving and using keywords were used. In total, 623 primary effect sizes were obtained and analyzed by using CMA2 software. Results: The results of the analysis showed that amount of combined effect size of the educational and therapeutic interventions on learning disorders was 1.13, and after dividing into multiple predecessor and consequence variables, the amounts of the combined effect size for educational interventions and therapeutic interventions for overall class of learning disabilities were respectively 0.74 and 1.26, for reading disorder 0.87 and 1.01, for writing disorder 1.20 and 1.22, and for mathematical disorder 1.29 and 1.26 that all of these effects size were significant (p≤0.001). Also, the results of independent t-test showed that the difference in the effectiveness of therapeutic interventions on reading disorder and educational interventions on mathematical disorder is significant (p≤0.001).Conclusion: Based on the size of the effects obtained, it can be said that educational and therapeutic interventions have a very high effect on learning disabilities, and the use of therapeutic interventions for reading disorder and educational interventions for mathematical disorder is more effective.