تبارشناسي زيرگونه هاي گرگ بر اساس نشانگرهاي ميتوكندريايي

Wolf Subspecies Classifications Based on Mitochondrial Markers

ساختار ژنتيكي جمعيت گرگ در سطح دنيا تحت تأثير وقوع تجزيه شدن جمعيت و نوسان‌ هاي جمعيتي در طي دوره‌ هاي يخبندان قرار گرفته است. با توجه به پراكندگي گسترده گرگ در ايران و نياز به شناسايي دقيق گونه‌ ها در برنامه‌ هاي حفاطتي، در اين مطالعه جايگاه و روابط زيرگونه‌ هاي احتمالي گرگ در ايران Canis lupus pallipes، Canis lupus cubanensis و Canis lupus lupus با ساير زيرگونه‌ هاي موجود در دنيا، بر اساس توالي كامل ژن‌ هاي سيتوكروم b، ناحيه كنترل، ژن ND1 و ژن CO1 دي‌ ان‌ اي ميتوكندري كه از نقاط مختلف دنيا در ژن بانك ثبت شده بودند، مورد بررسي قرار گرفت. تباربندي بر اساس توالي‌ هاي مربوط به هر يك از ژن‌ ها انجام شد و هاپلوتيپ‌ هاي مشترك بر اساس چهار ژن ذكر شده در بالا تعيين شدند و در نهايت شبكه هاپلوتيپي ترسيم گرديد. نتايج نشان داد كه زيرگونه Canis lupus lupus از هاپلوتيپ‌ هاي قديمي با پراكندگي بالا در منطقه خاورميانه و اروپا محسوب مي‌ شود و با ساير زيرگونه‌ هاي موجود در دنيا ارتباطات پيچيده‌ اي دارد. همچنين در تباربندي زيرگونه‌ هاي گرگ ناحيه كنترل و ژن سيتوكروم b نسبت به ژن CO1 و ND1، اختلاف بين هاپلوتيپ‌ ها را بهتر نمايان كردند.

Population genetic structure of the population of wolves in the world and population fluctuations is dependent on glacial periods. The dispersal of wolves in Iran and the need to identify the exact species in conservation programs, in this study, relation of supspecies probable wolf in Iran, Canis lupus pallipes, (Canis lupus cubanensis and Canis lupus lupus) with other subspecies in the world genes based on full sequence of cytochrome b, control region genes of mtDNA, ND1 and CO1 gene in gene banks worldwide were recorded. Classification based on the sequences analysis of each gene was performed. and common haplotypet of the four genes mentioned above were determined and the haplotype network was drawn. Results showed that the subspecies Canis lupus lupus of the old haplotype with high dispersion in the Middle East and Europe has complex relationships with other subspecies in the world and also in ranking of wolf subspecies, control region and cytochrome b gene to CO1 and ND1 gene haplotype differentiate between them than superficially appear.