بررسي نگرش محيط زيستي شهروندان شهر تبريز بر اساس پارادايم محيط زيستي نو

راﺑﻄﻪ اﻧﺴﺎن و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ در ﻃﻮل ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮي، ﻓﺮاز و ﻧﺸﯿﺐ ﻫﺎي ﻓﺮاوان داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻃﺒﯿﻌﺖ، ﮔﺎه ﻣﻨﺒﻊ اﻟﻬﺎم ﺑﺨﺶ ﻣﻌﻨﻮي و ﮔﺎه ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻣﺎدي ﺗﻠﻘﯽ ﺷﺪه و ﺑﺎ ﺷﮕﻔﺘﯽ ﻫﺎي ﺑﯽ ﺷﻤﺎر، اﻣﯿﺪ و ﺗﺮس را ﺗﻮأﻣﺎن در وﺟﻮد ﺑﺸﺮ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﯽ، ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﺻﻨﻌﺖ و ﻓﻦ آوري، ﭼﻬﺮه ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻣﺨﺪوش و اﺳﺘﻔﺎده ﺑﯽ ﻣﺤﺎﺑﺎ از آن ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻣﺎدي ﺑﺮ اﻓﮑﺎر ﻣﻌﻨﻮي ﭘﯿﺸﯽ ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺎ ﭘﯿﺪاﯾﺶ اوﻟﯿﻦ ﺑﺤﺮان ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ، اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮ اﻧﺴﺎن آﺷﮑﺎر ﺷﺪ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﯽ روﯾﻪ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﺷﺒﮑﻪ ﺣﯿﺎت را ﻣﺨﺘﻞ ﮐﺮده و ﺑﻘﺎء ﺟﺎﻧﺪاران و اﻟﺒﺘﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻨﺸﺎي اﯾﻦ ﺑﺤﺮان ﻫﺎ در ﻧﻮع ﻧﮕﺮش، ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ، ﻧﺤﻮه ﺗﻌﺎﻣﻞ و رﻓﺘﺎر اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺑﻮد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎراداﯾﻢ (+) ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ ﻧﻮ و ﻣﻘﯿﺎس NEP، ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﮕﺮش ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﯾﺰ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﮕﺮش ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، در ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﮕﺮش ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﻨﺴﯿﺖ و ﺟﻬﺖ ﮔﯿﺮي ارزﺷﯽ ﻣﺎدي و ﻓﺮاﻣﺎدي، ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. زﻧﺎن و ﻓﺮاﻣﺎدي ﮔﺮاﯾﺎن، ﻧﮕﺮش ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺗﺮ دارﻧﺪ. ﺑﯿﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎ ﻧﮕﺮش ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ ﻧﯿﺰ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﯽ دار وﺟﻮد دارد. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي، ﻧﮕﺮش اﻓﺮاد ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺗﺮ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻠﯿﻞ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺣﺪود ﯾﺎزده درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ ﻧﮕﺮش ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.