اثر تنش شوري ناشي از كلريد سديم بر رشد و خصوصيات فيزيولوژيكي گياه وتيور گراس Chrysopogon zizanioides در شرايط گلخانه‌ اي

Effects of sodium chloride stress on growth and physiological characteristics of plants Chrysopogon zizanioides in the greenhouse

شوري خاك در اكوسيستم هاي مرتعي ايران يكي از معضلات جدي محيط زيستي است. گونه هـاي گيـاهي وتيور گراس به دليل تحمل شوري مي تواند يكي از گزينه هاي مناسب جهت اصلاح مراتع شـور بـه شـمار آيـد. مطالعه حاضر با هدف بررسي رشد، آنزيم كاتالاز و تركيبات فنل وتيور گراس در پاسخ به تنش شوري است. اين مطالعه در قالب طرح كاملا تصادفي با 6 سطح شوري (ds m-1 44 ،32 ،16 ،8 ،4 ،0) و سه تكرار در گلخانه انجام شد. نتايج نشان داد كه سطوح مختلف تنش شوري برطول متوسط برگ و ريشه معني دار نبود (0/05≤p)، ولـي وزن برگ و ريشه تغييرات معني دار افزايشي (0/05≥p) داشتند. تغييرات محتواي آنزيم كاتـالاز و فنـل تحـت تنش شوري در برگ و ريشه گياه معني دار بود (0/05≥p). تغييرات آنزيم كاتالاز در برگ تا سـطح شـوري 32 دسي زيمنس بر متر بيانگر يك روند افزايشي بود كه در سطح شوري 44 دسي زيمنس بر متر كـاهش يافـت. فعاليت آنزيم كاتالاز در ريشه بيانگر يك روند كاهشي معني دار نسبت به سطح شاهد (صفر دسي زيمنس بـر متر) بود (0/05≥p). در ضمن در محتواي فنل كل برگ و ريشه تغييرات معني دار افزايشي و كاهشي نسبت بـه تنش شوري نشان داد (0/05≥p). به طوركلي، نتايج پژوهش حاضر بيانگر سازگاري اوليه و سـريع گيـاه وتيـور گراس نسبت به تنش شوري تا سطح 32 دسي زيمنس بر متر در شرايط گلخانهاي بود. به همين جهت به عنوان گونه اي مقاوم براي پروژه هاي اصلاحي مراتع شور در سطوح 32 دسي زيمنس بر متر پيشنهاد مي گردد.

Soil salinity is a serious environmental issue in rangeland ecosystems in Iran. Vetiver grass plant species could be a suitable choice for rangeland reclamation due to the salinity tolerance. The current study aimed to investigate growth, catalase, and phenol compounds of vetiver grass in response to salinity stress. A completely randomized block design with 6 salinity levels (0, 4, 8, 16, 32, 44 ds m-1) and 3 replications was set up in vitro. The results showed that salinity had no significant effect (p ≥ 0.05) on leaf and root growth characteristics; however, an significant increasing trend was observed on both leaf and root dry weight. The responses of catalase and phenol compounds to salinity were significant in both leaf and root (p ≤ 0.05). Changes of catalase enzyme in leaves showed a significant increasing trend up to 32 ds m-1 levels which decreased in 44 ds m-1. Catalase enzyme activity in root showed an overall decreasing trend compares to control (0 ds m-1) (p ≤ 0.05). Also, phenol compounds in leaves and root significantly changed due to salinity stress (p ≤ 0.05) with an increasing and decreasing trend, respectively. In overall, this results showed the vetiver grass was well adapted to salinity stress up to 32 ds m-1 in vitru. Therefore, vetiver grass could be recommended for reclamation projects of saline soils where salinity is up to 32 ds m-1.