عنوان به زبان ديگر :
The effects of nitrogen source and amount on growth, chlorophyll, oil, and essence contents of black cumin (Nigella sativa L.)
پديد آورندگان :
ولي پور چهارده چريكي، ياش گين موسسه آموزش عالي بهاران، گرگان - گروه گياهان دارويي , عبدل زاده، احمد دانشگاه گلستان - گروه زيست شناسي , قادري فر، فرشيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه زراعت
كليدواژه :
سياهدانه , عملكرد اسانس , عملكرد روغن , عملكرد دانه , كود نيترونن
چكيده فارسي :
ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ اﻧﻮاع ﮐﻮد ﻧﯿﺘـﺮوژن (اوره، ﻧﯿﺘـﺮات آﻣﻮﻧﯿـﻮم و ﺳـﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﯿـﻮم) در ﻣﻘـﺎدﯾﺮ ﻣﺘﻔﺎوت (0، 50، 100 و 150 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر) ﺑﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي رﺷﺪ، رﻧﮕﯿﺰه، اﺳﺎﻧﺲ و روﻏﻦ ﮔﯿﺎه داروﯾﯽ ﺳﯿﺎهداﻧـﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. آزﻣﺎﯾﺶ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﮑﺮار در زﻣﯿﻦ زراﻋﯽ واﻗﻊ در ﻧﺰدﯾﮑـﯽ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن ﮔﺮﮔﺎن اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﯾﺪ. ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺎت ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﻪ زاﯾﺎ، وزن ﺧﺸﮏ ﺑﻮﺗﻪ، ﺗﻌﺪاد ﮐﭙﺴﻮل در ﺑﻮﺗﻪ، ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﮐﭙﺴﻮل، ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ، ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ، درﺻﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد روﻏﻦ، درﺻﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺳﺎﻧﺲ، ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ a، ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ b و ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ ﮐﻞ در ﮐﻮد اوره ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 150 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷـﺪ. اﺳﺘﻔﺎده از 50 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﮐﻮد اوره ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺻﻔﺎت ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﻪ زاﯾﺎ، ﻣﯿﺰان ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ a، ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ b و ﮐﻞ ﮐﻠﺮوﻓﯿـﻞ و درﺻﺪ روﻏﻦ و اﺳﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺪار ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ، ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾـﮏ، ﻋﻤﻠﮑـﺮد داﻧﻪ، ﻋﻤﻠﮑﺮد روﻏﻦ و ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﮐﻮد اوره ﺗـﺎ 150 ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘـﺎر ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻮدﻫﺎي ﻧﯿﺘﺮات آﻣﻮﻧﯿﻮم و ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﯿﻮم ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ اﮐﺜﺮ ﺻﻔﺎت ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺷـﺪه از ﺟﻤﻠـﻪ ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾـﮏ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ، ﻋﻤﻠﮑﺮد روﻏﻦ و ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺳﺎﻧﺲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ ﮔﺸـﺘﻪ و ﭘـﺲ از اوره در رﺗﺒـﻪ دوم و ﺳـﻮم ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮات آﻣﻮﻧﯿـﻮم و ﺳـﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﯿـﻮم از ﺣـﺪ 50 ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘـﺎر اﺛـﺮي ﺑـﺮ ﺻـﻔﺎت ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ ﻧﺪاﺷﺖ. اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ 150 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﮐﻮد اوره در ﺷﺮاﯾﻂ آب ﻫﻮاﯾﯽ و ﺧـﺎك ﮔﺮﮔـﺎن ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺪاﮐﺜﺮ رﺷﺪ و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ، روﻏﻦ و اﺳﺎﻧﺲ ﺷﻮد. آزﻣﺎﯾﺸﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺳﺎﯾﺮ ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫـﻮاﯾﯽ و ﺧﺎك ﻫﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.
چكيده لاتين :
The objective of the present study was evaluation of the effects of different nitrogen fertilizer sources (urea, ammonium nitrate, and ammonium sulfate) and levels (0, 50, 100, and 150 kg/ha) on growth parameters, chlorophyll, oil and essence contents of black cumin (Nigella sativa L.). The experiment was conducted based on a complete randomized block design with 3 replications in a farm field near Gorgan. The results indicated that the highest number of flowering branch, plant dry weight, number of capsule per plant, number of seeds per capsule, harvest index, biological yield, seed yield, oil yield and percentage, essence yield and percentage, and chlorophyll a, b and total content were observed in 150 kg/ha urea. The number of flowering branch, chlorophyll a, b and total content and essence and oil percentage achieved to their maximum amount following use of 50 kg/ha urea, however, harvest index, biological yield, seed yield, oil yield and essence yield increased by increment of level of urea fertilizer up to 150 kg/ha. Ammonium nitrate and ammonium sulfate fertilizers increased most of the studied parameters including biological yield, seed yield, oil yield, and essence yield compared with control and ranked 2nd and 3rd after urea, respectively. Application of ammonium nitrate and ammonium sulfate fertilizer beyond 50 kg/ha resulted in no significant effect on these parameters. The data indicated that 150 kg/ha urea could resulted in the highest growth and oil and essence yield. Further experiments in other climates and soil condition are suggested.
