علل تغيير الگوي مصرف مواد مخدر از كم خطر به پر خطر

Investigate the Changing Patterns of Drug Use from Low Risk to High Risk

مقدمه: اين مقاله در پي بررسي دلايل تغيير الگوي مصرف از مواد كم خطر به پرخطر و نيز شناسايي عوامل زمينه ساز آن در بين افراد معتاد استان خراسان شمالي است. چارچوب نظري اين تحقيق، شامل نظريه فشار اجتماعي، نظريه آنومي، تداعي افتراقي، كنترل اجتماعي، مدل سازگاري، تعارض اجتماعي، سرمايه اجتماعي و نظريه مبادله است. روش: تحقيق به صورت پيمايشي بوده و جمعيت آماري تحقيق را افراد سوء مصرف كننده مواد كم خطر در گذشته تشكيل مي دهد كه درحال حاضر الگوي مصرف را به مواد پرخطر تغيير داده اند. در بررسي به عمل آمده براي دستيابي به اطلاعات كمي در اين پژوهش، دو گروه از معتادان زنداني شده و مراجعه كننده به واحد درماني كلينيك ثامن از شهرستان بجنورد انتخاب شدند كه هر دو گروه، تغيير در الگوي مصرف داشته اند و ابزار گردآوري اطلاعات، پرسش نامه اي محقق ساخته است. روش آماري استفاده شده نيز شامل رگرسيون چندمتغيره و تحليل مسيروفي دو تك متغيره است. يافته ها: براساس يافته هاي اين پژوهش، روند تغييرات الگوي مصرف حاكي از تغيير ماده مصرفي از ترياك به موادي مانند هروئين و حشيش و تغيير روش مصرف مواد از روش هاي دشواري همچون تدخين به روش هاي ساده تري همچون خوردن و تزريق بوده و كاهش سن مصرف مواد هم مشاهده مي شود. بحث: نتايج تحقيق گوياي اين است كه بين فشار (محروميت) اجتماعي، تعامل با خانواده و هم­بستگي در خانواده، فقر فرهنگي، ناخالصي مواد و تغيير الگوي مصرف مواد مخدر، رابطه معني دار وجود دارد. به طور ِكلي عواملي كه باعث شده تا افراد معتاد اين استان از مواد كم خطر به پرخطر روي آورند، عبارت اند از: ارزان شدن مواد پرخطر، رونق كارگاه هاي صنعتي توليد مواد پرخطر، ناخالصي مواد كم خطر، وجود فشارهاي اجتماعي همچون فقر و بيكاري در بين حاشيه نشينان، افزايش خرده فروشي مواد مخدر در محيط هاي آلوده و وجود فقر فرهنگي در بين برخي خانوادها و ناآگاهي آن ها از آثار تسكيني و تقويتي مواد.

Introduction: This article examines the reasons as well as the shift from low risk drugs to high risk drugs. Target in this research consist of people who were low risk consumers in the past but now they are high risk consumers. The theoretical framework for this research includes: social strain theory، anomie theory، differential association، social control، model adaptation، social conflict، and social capital theory. Method:This study is a questionnaire survey and data was collected by Statistical methods including the multiple regression analysis، chi-square. Finding: Results of present research have shown that we can see the shift from low risk drugs such as opium and opium juice to high risk drugs such as Kerak، Heroine، Crystal and the shift of usage toward injection between addicted people ( the prison of Bojnord and Samen clinic of Bojnord. Discussion:This study shows the reasons such as social pressure، low correlation; the way of treatment between addicted person and the rest of the family، cultural poverty، polluted social area، lack of pureness of drugs، and weakness in moral beliefs and religious beliefs have a meaningful relation with the amount and the speed of shift of consuming