طراحي و بررسي اثربخشي مداخله اي بر اساس نظريه نظام هاي خانواده بوون براي ارتقاي سلامت و كيفيت روابط

Designing and evaluating an intervention based on Bowen family systems theory to improve health and quality of relationships

تعارض در خانواده نقش مهمي در سلامت و كيفيت زندگي افراد دارد ولي مداخله هاي خانواده محور كمي به منظور كاهش تعارض و بهبود سلامت در خانواده طراحي شده اند. هدف اين پژوهش طراحي و ارزيابي يك مداخله رواني- آموزشي خانواده محور كوتاه مدت بر اساس نظريه نظام هاي خانواده بوون براي بهبود سلامت و كيفيت رابطه در زوج هاي مبتلا به اختلال هاي اضطرابي و تعارض هاي زناشويي است. 19 زوج به عنوان گروه آزمايشي و 19 زوج به عنوان گروه گواه در اين طرح شبه آزمايشي با روش نمونه گيري در دسترس و پيگيري 2 ماهه شركت كردند. شركت كنندگان به پرسشنامه كيفيت رابطه (پيرس، ساراسون و ساراسون، 1991) و پرسشنامه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (1996) پاسخ دادند. تحليل داده ها با روش تحليل واريانس و اندازه گيري هاي مكرر نشان داد كه اين مداخله مي تواند كيفيت زندگي و كيفيت رابطه زوج ها را ارتقا دهد. نتايج اين پژوهش تاييد كننده اثربخشي درمان سيستمي بوون است و مي تواند براي معرفي مدل جديدي در روانشناسي سلامت بر اساس نقش عوامل بين فردي و هيجاني در سلامت مورد استفاده قرار بگيرد.

Family conflicts has have an important role in individuals’ health، but there are a few family-based interventions for reducing conflict and improving health. The aim of this study was to design and evaluate a brief family-based and psycho-educative intervention based on Bowen family systems theory for improving quality of relationship and health in couples diagnosed with anxiety disorders and marital conflicts. 19 couples as the experimental group and 19 couples as the control group diagnosed participated in this semi-experimental project using accessible sampling and a 2 months follow-up. Participants completed quality of relationship questionnaire (Pierce، Sarason and Sarason، 1991) and WHO quality of life questionnaire (1996). Variance analysis with repeated measures indicated that this intervention improves quality of relationship and health in couples. These findings confirm effectiveness of Bowen systemic therapy and could be used in introducing new models in health psychology based on the role of interpersonal and emotional factors in health.