بررسي غلظت نيترات و نيتريت در منابع آب زيرزميني‌ شهر جيرفت در سال 1388

Survey of Nitrate and Nitrite Concentration in Jiroft Groundwater Resources in 2009

زمينه و هدف: هدف از اين مطالعه تعيين غلظت نيترات و نيتريت در منابع آب‌ زيرزميني شهر جيرفت و مقايسه آنها با مقادير استادارد سازمان جهاني بهداشت بود. مواد و روش­ها:اين پژوهش از نوع توصيفي–مقطعي بود كه در سال 1388 انجام شد. نمونه‌برداري از55 حلقه چاه در طي يكسال در نقاط مختلف شهر جيرفت انجام ‌شد. از هر منبع در هر فصل 3 نمونه برداشت ‌گرديد. غلظت نيترات و نيتريت نمونه‌ها به روش اسپكتروفتومتري تعيين شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار 16 SPSS استفاده شد. آزمون‌هاي آماري مورد استفاده شامل آناليز واريانس يك طرفه (ANOVA) و آزمون‌هاي پس‌وقوعي (TukeyHSD و Tamhane) بود. يافته‌ها:ميانگين ساليانه غلظت نيترات و نيتريت در شهر جيرفت به ترتيب برابر 10/05 و 0/01 ميلي‌گرم در ليتر بود. بين غلظت نيترات و نيتريت بر حسب فصول مختلف تفاوت آماري مشاهده نشد (0/05P). غلظت نيترات در مناطق مسكوني بيشتر از مناطق باغي و زمين‌هاي خالي بود (0/05>P). نتيجه‌گيري: غلظت نيترات و نيتريت در چاه‌ها كمتر از استاندارد سازمان جهاني بهداشت بود. ممكن است در آينده برخي چاه‌ها غلظت نيترات بيشتر از حد استاندارد ‌داشته باشند. پيشنهاد مي‌شود عوامل دخيل در افزايش غلظت نيترات در چاه‌ها به طور دقيق بررسي شود و راهكار صحيح براي جلوگيري، كاهش و كنترل نيترات ارائه گردد.

Background: The purpose of this study was to evaluate the concentration of nitrate and nitrite in groundwater resources of Jiroft city and compare them with WHO standard. Materials and Methods: This was descriptive-analytical and cross-sectional study. The samples were taken from 55 wells in different parts of Jiroft in a one-year-period study. Each season three samples were taken from each source. Nitrate and nitrite concentrations were determined by spectrophotometry. SPSS 16 software were used for data analysis. Statistical tests used, included One-way ANOVA and Post Hoc Tests (Tukey HSD and the Tamhane). Results: The annual average concentration of nitrate and nitrite in the water wells of Jiroft were 10.05 and 0.01 mg/L, respectively. Nitrate and nitrite levels in different seasons showed no significant differences (P>0.05). Nitrate concentrations were significant differences between first zone and zone 2 and 3, second zone and zone 5 and 6, Third zone and zone 5 and 6. Nitrate concentrations in residential areas was more than garden and vacant lands (P<0.05). Conclusion: Nitrate and nitrite concentrations in wells were less than WHO standard but It is likely that some wells will have nitrate concentrations above the standard level, in the future. It is suggested that nitrate increasing factor in wells have to be controled and proper strategy should be considerd for prevention, reduction and control of nitrate concentration.