مقايسه ترازهاي تحولي ادراك خود در نوجوانان زورگو و همتايان بهنجار

The comparison of self-understanding developmental levels among adolescent bullies and normal peers

در گستره پژوهش هاي رفتاري، بررسي نقش عوامل تحولي و شناختي در رفتارهاي زورگويانه مطمح نظر بوده است. با وجود اين، مطالعه تطبيقي تحول ادراك خود در نوجوانان زورگو و همتايان بهنجار صورت نگرفته است. مطالعه حاضر، با هدف مقايسه ترازهاي تحولي ادراك خود عيني (مفعولي) و ذهني (فاعلي) در نوجوانان زورگو و همتايان بهنجار تحقق يافته است. در يك طرح علي مقايسه اي، 120 نفر از نوجوانان به وسيله روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چندمرحله اي همراه با سرند كردن انتخاب شدند. پرسشنامه هاي زورگويي الويوس(1996)، مصاحبه ادراك خود و نامگذاري معلمان براي گردآوري اطلاعات مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج تحليل آماري با آزمون خي دو، حاكي از آن بود كه در قلمرو ادراك خود مفعولي رجوع به روان بنه هاي فيزيكي و فعال در نوجوانان زورگو بيشتر بوده است (χ2 = 60.94، p<0.01)در ادراك خود فاعلي نيز ترازهاي تحولي تداوم (χ2 = 35.43، P>0.01)، تمايز (χ2 = 43.42 ، P>0.01)، و اراده(χ2 = 9.08 ، P>0.01) در نوجوانان بهنجار بالاتر از نوجوانان زورگو بوده اند. استلزام هاي مطالعه از لحاظ نقش تحول ادراك خود در بروز رفتارهاي زورگويي از يك سو و طرح برنامه هاي مداخله اي مبتني بر زمينه هاي تحولي نوجوانان از سوي ديگر مدنظر هستند.

In the scope of behavioral research، examining the role of developmental and cognitive factors on bullying behaviors has been emphasized. However، there is no comparative study to investigate self-understanding among adolescent bullies and normal peers. The present study aimed to compare the developmental levels of self-understanding (self-as-subject and self-as-object) in adolescent bullies and normal peers. In a causalcomparative design، 120 adolescents were chosen by multi-stage cluster random sampling and screening method. Olweus Bullying Scale (1996)، self-understanding interview and teachers' nominations were used to gather the data. The results of Chi squares test showed that in self-asobject domain، referring to physical and active schemas were more in adolescent bullies (χ2 = 60.94، p<0.01). In self-as-subject domain، developmental levels of continuity (χ2 = 35.43، P>0.01)، distinctness (χ2 = 43.42 ، P>0.01) and volition(χ2 = 9.08 ، P>0.01) were higher in normal adolescents than bullies. Implications of this study regarding the developmental role of self-understanding in bullying behaviors on one hand and planning intervention programs based on adolescents’ developmental aspects on the other hand are considered.