اثربخشي آموزش برنامهٔ شناختي‌ رفتاري مارتين بر كاهش ناتوان‌ كنندهٔ رفتارهاي انگيزشي و خود ناتواني يادگيري

The effectiveness of cognitive-behavioral program to reduce the debilitating Martin motivational behavior and his learning self-sabotage

زمينه و هدف: بررسي اثربخشي آموزش برنامهٔ شناختي‌رفتاري مارتين بر كاهش ناتوان‌كنندهٔ رفتارهاي انگيزشي و خودناتواني يادگيري و ناتواني در ابراز اشتياق تحصيلي بود. روش‌بررسي: اين پژوهش از نوع آزمايشي بود. تحقيق شامل دو گروه آزمايش و كنترل و اجراي سه مرحلهٔ پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري بود. جامعهٔ آماري را، تمامي دانش‌آموزان دختر دبيرستان‌هاي شهر تهران در سال تحصيلي 94-1393 تشكيل دادند. از بين دانش‌آموزاني كه در مقياس انگيزه و اشتياق مارتين نمرهٔ كمتري گرفتند و اختلال رشدي‌عصبي (يادگيري‌ارتباطي) داشتند، به‌شيوهٔ نمونه‌گيري تصافي، 44نفر به‌عنوان نمونه انتخاب و به‌طور تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و كنترل (هر گروه 22 نفر) قرار گرفتند. براي گروه آزمايش، برنامهٔ شناختي‌رفتاري مارتين در 16 جلسهٔ 60 دقيقه‌اي، به‌صورت يكبار در هفته اجرا شد. يافته‌ها: در بررسي اثربخشي برنامهٔ شناختي‌رفتاري مارتين، براي اندازه‌هاي تكراري، از روش تحليل واريانس استفاده شد. نتايج نشان داد كه در حيطهٔ عوامل ناتواني‌كنندهٔ رفتار (0٫05=p) و ناتوان در ابراز اشتياق تحصيلي، (0٫008=p)، ميانگين نمرات در سه زمان و بين دو گروه آزمايش و كنترل، معنادار بود. در متغير خودناتوان‌سازي، درطول زمان، در هر دو گروه، اختلاف ميانگين نمرات معنادار نبود؛ ولي بين دو گروه، در طول زمان، اختلاف معناداري مشاهده شد (0٫001>p). نتيجه‌گيري: باتوجه به نتايج پژوهش، مداخلهٔ آموزش برنامهٔ شناختي‌رفتاري مارتين، تأثيرگذاراست. ازاين‌رو به‌تمامي افراد فعّال در حيطهٔ روانشناسي (روان‌شناسان، مشاوران و ...)، توصيه مي‌شود كه از اين روش به‌عنوان يك روش درماني، در راستاي كاهش ناتوان‌كنندهٔ رفتارهاي انگيزشي و خودناتواني يادگيري، استفاده كنند.

Background and objective: Academic self-handicapping is a major cause of academic failure among students with learning disabilities. Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of cognitive-behavioral programs on debilitating motivational behavior and academic self-handicapping among students with learning disabilities. Methods: This is a time-interval pretest-posttest quasi-experimental study. The population of the study included all female high school students in Tehran- Iran in the school year 2014-2015. A total of 44 participants with learning disabilities were recruited from among the students with low scores on Martin’s Motivation Scale. The participants were randomly assigned to experimental and control groups in equal numbers. The research instrument was Martin’s Motivation and Enthusiasm scale (2012). Factor analysis was used to estimate the validly of the research tool. The utility of the 11 factors were demonstrated as follows: task management, scheduling, stand, valuation, focused learning, self-confidence and ability to express passion, self-sabotage, anxiety, avoidance of defeat and uncertain control. The result of factor analysis also revealed four clusters as follows: behavior amplifiers, amplifiers thinking, behavior debilitating, and disabling think. The participants in the control group received Martin program on cognitive behavioral treatments in 16 sessions of 60 minutes once a week. Follow-up post-test was administered in 2 month intervals. Results: The results showed significant difference between the control and experimental groups in debilitating motivational behavior across three time-intervals (p<0.0005). Although a significant difference was also found between the control and experimental group in academic selfhandicapping, no difference was found between time intervals in either control or experimental group. Conclusion: In can be concluded that students with learning disabilities benefit from Martin program on cognitive behavioral treatments in reducing debilitating motivational behavior and academic self-handicapping