موانع پژوهش در علوم پزشكي از ديدگاه اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند در سال 1391

Barriers to Research in Medical Sciences from the Viewpoints of Faculty Members of Birjand University of Medical Sciences in 2012

زمينه و هدف: يكي از بارزترين شاخص‌ هاي بالندگي و توسعه‌ يافتگي در جوامع، توانايي‌ هاي فناورانه و پژوهش‌ هاي علمي و كاربردي است كه برخي موانع و مشكلات اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي مي‌ تواند بر روند آن تأثيرگذار باشد. بنابراين، هر اقدامي براي روشن ساختن جايگاه تحقيق و موانع پيش روي آن حائز اهميت است. پژوهش حاضر، به بررسي موانع پژوهش در علوم پزشكي از ديدگاه اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند در مورد موانع مؤثر بر فعاليت‌هاي تحقيقاتي از زواياي مختلف مي‌پردازد. مواد و روش‌ ها: اين مطالعه از نوع مقطعي بوده و به‌ صورت سرشماري انجام شده است. جامعه آماري آن، اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند در سال 1391 است. از 119 پرسشنامه توزيع‌ شده، 102 مورد بررسي شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته در 6 حيطه موانع مالي، امكاناتي، حرفه‌ اي، علمي، فردي، مديريتي و سازماني بود كه در مقياس 5 گزينه‌ اي ليكرت طراحي شد. براي تحليل اطلاعات از شيوه‌ هاي آمار توصيفي و آناليز واريانس دوطرفه رتبه‌اي Friedman استفاده شده است. يافته‌ ها: نتايج بررسي ديدگاه پژوهشگران نشان مي‌ دهد كه همه موانع شش‌ گانه را در انجام پژوهش مؤثر مي‌ دانند؛ اما به ترتيب موانع مديريتي و سازماني با ميانگين 0/63±3/73، موانع مالي با ميانگين 0/72±3/62 و موانع حرفه‌ اي با ميانگين 0/62±3/61، بيشترين تأثير را در روند انجام فعاليت‌هاي پژوهشي دارند. همچنين موانع علمي با ميانگين 0/93±3/15 كمترين تأثير را داشتند. نتيجه‌ گيري: نتايج پژوهش حاضر حاكي از آن است كه پژوهشگران، انگيزه و علاقه لازم براي انجام پژوهش را دارند و با توجه به مشكلات موجود، راهكارهايي نظير توانمندسازي پژوهشگران، به‌ كارگيري تكنولوژي‌ هاي جديد در ايجاد تيم‌ هاي پژوهشي و امكان استفاده از كارشناسان پژوهشي در مراحل مختلف تحقيقات علوم پزشكي مي‌ تواند در رفع مشكلات و موانع پژوهش تأثيرگذار باشند.

Background and Objectives: In carrying out research activities, sometimes there are problems and obstacles that identifying and studying their factors, can help to solve them. Understanding these factors in academic and research communities can improve the relationship between researchers and research users, and can actually cause problem-solving process to facilitate the use of research findings. This study intends to investigate the views of researchers about the barriers affecting research activities and take effective steps to promote research activities. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted through Census. The population consisted of the entire faculty members of Birjand University of Medical Sciences, in 2012. Among the 119 questionnaires distributed, 102 were reviewed. The Research instrument was a questionnaire in six areas: financial, facilities, professional, scientific, personal, and organizational-managerial barriers which was designed in five-choice Likert scale. Data was analyzed through using descriptive statistics and Friedman two-way analysis of variance by ranks. Results: Faculty members, confirmed the effects of all the obstacles in research activities, but organizational-managerial barriers (3.73±0.63), financial barriers (3.62±0.72) and professional barriers (3.61±0.62) had the greatest effects, respectively, and scientific barriers (3.15±0.93) had the lowest effect. Conclusion: The results of this study suggest that researchers have the motivation to do research and attention to the problems, solutions such as enabling researchers to use new technologies in the creation of research teams, and taking advantage of research experts in the various stages of medical sciences research can have a positive impact in addressing the problems and barriers to research.