بررسي مفهوم و جايگاه امنيت و دفاع در انديشهي امام خميني(ره)

امنيت و دفاع از جمله موضوعات پر اهميتي بهشمار ميروند كه جايگاه خاصي در مطالعات سياسي و اجتماعي دارند، از جمله انديشمندان برجستهاي كه در اين زمينه به اظهارنظر پرداخته و طي مباحث فلسفي، كلامي و فقهي به تبيين مفهوم، جايگاه و كاركرد دو موضوع امنيت و دفاع مبادرت نموده است، امام خميني(ره) ميباشد. غالب آرا و ديدگاههاي امام خميني(ره) در اين زمينه را ميتوان عمدتاً در مباحث فقهسياسي ايشان ملاحظه نمود. از نظر امام خميني(ره)، امنيت در حوزهي فردي، مستقيماً با امنيت در حوزهي اجتماعي گره ميخورد و مكمل يكديگر محسوب ميگردد. به عبارتي، امنيت فردي كه تابع احساسات افراد ميباشد، در شكل جمعي معادل امنيت اجتماعي است. البته به نظر ميرسد استمرار زندگي عمومي همان بقاي حيات اجتماعي و عمومي بوده و امنيت افراد با امنيت جامعه به هم پيوسته است. زماني كه امنيت چه در بعد فردي و چه در بعد اجتماعي با تهديد و خطرات گوناگون مواجه ميشود، بحث دفاع پيش ميآيد. در مقالهي حاضر تلاش شده تا موضوع امنيت و دفاع در رابطه با حفظ كيان جمهوري اسلامي ايران از ديدگاه امام خميني(ره)، با روش توصيفي- تحليل محتوا و از نوع تحقيقات بنيادي است كه مورد بحث و بررسي قرار گيرد. اطلاعات مربوط از روش كتابخانهاي و رايانهاي گردآوري شده است. و در مرحلهي بعد، با اتكا به دادههاي مزبور، به تحليل آرا و ديدگاههاي امام خميني(ره) در زمينهي امنيت و دفاع پرداخته شده است. از سخنان امام خميني(ره) ميتوان چنين دريافت كه دفاع سازوكاري فلسفي و واقعگرايانه بهحساب ميآيد و به معناي دفع دشمن و تدارك بازدارندگي موثر بوده و قاعدهاي مبنايي و حياتي است. بنابراين، تفكر در مباني انديشهي دفاعي اسلام از مقدمات اوليهي تنظيم امور دفاعي جامعهي اسلامي و ايجاد امنيت بهشمار ميرود و در مراحل بعد، نحوهي يافتن راهكارهاي مطلوب در موضوع دفاع حائز اهميت ميشود.