بررسي ارجحيت غذايي غاز خاكستري (Anser anser) در علف زار هاي تغذيه اي پارك ملي بوجاق

Surveying food preference of the graylag goose (Anser anser) in foraging Grassland in Bojagh national park

مطالعه حاضر با هدف تعيين رژيم غذايي و بررسي ارجحيت غذايي غاز خاكستري (Anser anser) در فصل زمستان گذراني در علف زارهاي تغذيه اي پارك ملي بوجاق انجام شد. در ابتدا سرگين غاز خاكستري در فصل زمستان در طي سال هاي 1391 و 1392 با هدف تعيين رژيم غذايي جمع آوري گرديد. هم زمان پلات هايي به اندازه يك متر مربع و با فواصل 50 متر در طول دو ترانسكت خطي جداگانه جهت شناسايي گياهان موجود در علف زار گرفته شد. تعداد 53 نمونه سرگين جمع آوري وسپس جهت شناسايي گياهان مورد تغذيه غاز خاكستري بافت هاي پارانشيمي آن ها تهيه گرديد. سپس آن ها با گياهان موجود در محيط مقايسه شدند. پارامترهاي درصد فراواني نسبي حضور، درصد حجم نسبي و درصد حضور براي هرآيتم غذايي در نمونه هاي سرگين محاسبه گرديد. هم چنين ارجحيت غذايي با استفاده از روش آلفاي مانلي تعيين شد. يافته هاي حاصل از تجزيه و تحليل رژيم غذايي اين گونه نشان داد كه در بين گياهان مورد تغذيه، گياهان خانواده گندميان (Poaceae) با فراواني نسبي حضور 35/81% و درصد حضور 100% و حجم نسبي 80/07% در جايگاه اول رژيم غذايي اين گونه قرار دارد. پس از آن گونه گياهي Medicago sp از خانواده حبوبات (Fabaeace) با فراواني نسبي حضور 20/94% و درصد حضور 58/49% و حجم نسبي 7/23% و خانواده رانانكولاسه (Runculaceae) با فراواني نسبي حضور 12/16% و درصد حضور 33/96% و حجم نسبي 3/33% به ترتيب بيش ترين مقدار از رژيم غذايي اين گونه را به خود اختصاص داده اند. در مقابل نتايج آناليز ارجحيت غذايي نشان داد كه سه آيتم غذايي ترجيحي براي اين گونه Poaceae، Eryngium caucasicum و Medicago sp به ترتيب داراي مقدار آلفاي مانلي 0/237، 0/216 و 0/170 هستند كه اين آيتم هاي غذايي عمدتا شامل گونه هاي گياهي با فرم رويشي همي كريپتوفيت و تروفيت است. بنابراين اتخاذ راهكارهاي مديريتي هم چون حفظ پوشش گياهي در مراحل اوليه توالي و مديريت چراي متناوب دام جهت حفظ اين فرم هاي رويشي از هجوم گياهان بلند و غيرخوش خوراك پيشنهاد مي گردد.

The current study is aimed to determine diet and food preference of the graylag goose during the wintering season in wet Grassland of Bojagh National Park. Firstly، in order to identify the diet، droppings were gathered done during the first months of winter 2012 and 2013. Simultaneously، the scheme of quadrating was performed using 1 square meter plots with a distance of 50 meters between adjacent plots، located along three transects to identify the wet grassland vegetation. 53 dropping sample was collected Plants to determine preferable foods and it was compared with plants located in grassland after building their tissue epidermal. Then percentage of Relative Frequency of occurrence، Percentage occurrence and relative volume percentage for each food item in dropping samples was calculated، and also food preference was measured using Manly?s alpha. Results of graylag?s diet showed that the plant of Germaine family (Poaceae) is located at first stage of the species?s diet. After that، Medicago spp of family with the amount of %20/94 Relative Frequency of occurrence and %58/49 percentage of occurrence and %7.23 relative volume and Runculaceae with the amount of %12/16 Relative Frequency of occurrence and %33/96 percentage of occurrence and %3/33 relative volume respectively devoted the most amount of graylag species?s diet. On the other hand، the results of food preference showed that three food items preferable to the species were Poaceae، Eryngium caucasicum and with 0.237، 0.216 and 0.17 manly?s alpha respectively. The food items almost include plants with hemicryptophyte and therophyte life forms. Therefore، adapting management approaches such as maintenance of vegetation cover in the early stage of succession and integrated management of livestock grazing in order to maintain vegetation diversity of wet grasslands from in the invasion of undesirable tall plants in order to keep the guild of this migratory bird in bojagh national park are recommended.