لكه هاي زيستگاهي مناسب براي حفاظت از قوچ و ميش اوريال (Ovis vignei) در منطقه حفاظت شده درميان، استان خراسان جنوبي

Habitat Suitability Patches for Urial Wild Sheep Ovis vignei Conservation in Darmian Protected Area

قوچ وميش اوريال (Ovis vignei) بزرگ ترين گونه قوچ و ميش ايران است كه در شرق ايران پراكندگي دارد. تكه تكه شدن زيستگاه ها و جزيره اي شدن جمعيت ها و به دنبال آن شكار بي رويه موجب شده كه اين گونه وضعيتي آسيب پذير (VU) داشته باشد. از اين رو براي بهبود وضعيت مديريتي اين گونه، به عنوان يكي از مهم ترين گونه هاي شاخص مناطق ماهوري و دامنه هاي كوهستاني شمال شرق كشور، در ابتدا مي بايستي زيستگاه ها با مطلوبيت بالا براي اين گونه شناسايي شوند، تا با حفاظت و مديريت اين زيستگاه ها، از گونه هدف حفاظت شود. هدف از انجام اين پژوهش مدل سازي مطلوبيت زيستگاه قوچ و ميش اوريال در منطقه حفاظت شده درميان است. روش حداكثر بي نظمي (MaxEnt) كه نياز به نقاط حضور گونه و متغير هاي محيط زيستي و اقليمي موثر بر روي گونه هدف را دارد به خوبي قادر به تخمين پراكنش گونه و معرفي متغيرهاي مهم و تاثيرگذار بر روي گونه مي باشد. بعد از تعيين مكان هاي حضور قوچ و ميش اوريال در منطقه حفاظت شده درميان به صورت مختصات جغرافيايي، ارتباط آن ها با نقشه هاي رقومي 18متغير محيط زيستي در نرم افزار مكسنت مورد بررسي قرار گرفت. مدل به دست آمده داراي كارايي پيش بيني عالي بود و به طور معني داري بسيار قوي تر از مدل تصادفي در پيش بيني نقاط حضور در حالت آزمون عمل كرد (0/92 =AUC). آزمون جك نايف نشان مي دهد كه متغيرهاي شيب، ارتفاع 2600 تا 3000، دماي متوسط سالانه، حداكثر دماي گرم ترين ماه، حداقل دماي سردترين ماه، بيش ترين سهم را در مدل داشته اند. شكار و تخريب زيستگاه گونه به واسطه كشاورزي و دام داري از مهم ترين تهديدات گونه در منطقه محسوب مي شوند.

Urial Wild Sheep (Ovis orientalis arkali) is the biggest wildsheep species of Iran which is distributed in east of country، as an indicator in hilly habitats. This species has been recognized as Vulnerable in Redlist threaten species، due to Habitat loss and fragmentation and poaching. As such، to improve management strategies، we should identify suitable habitats and diagnose influential factors for management and conservation. In this study we identified suitable habitats model of Urial according to the direct observation by means of Maximum Entropy (MaxEnt) software in Darmian Protected Area. We used 18 environmental parameters and the model could predict the high potency validity by AUC=0.92 in predicting habitat suitability. According to the results، the most suitable habitats for Urial are related to slope، elevation range of 2600 to 3000، annual mean temperature and maximum temperature in warmest month. The results showed that control of livestock grazing، habitat degradation due to agriculture and poaching are needed for effective Urial population management in Darmian PA.