بررسي امكان استفاده از استخوان پنجه پاي قورباغه (Rana ridibunda) به عنوان شاخص زيستي پايش فلزات سنگين سرب، كادميوم، نيكل و واناديوم در آب رودخانه قره سو كرمانشاه

Feasibility study of use of Rana ridibunda toe bone as a bioindicator for monitoring of heavy metals (Pb, Cd, Ni and V) pollution in Qarasoo River water

به دليل ورود فاضلاب شهري، كشاورزي و صنعتي به رودخانه قره سو احتمال تجمع آلاينده هاي مختلف در آب، رسوبات و بدن آبزيان ساكن وجود دارد. اين پژوهش با هدف بررسي امكان استفاده از استخوان پنجه پاي گونه Rana ridibunda به عنوان شاخص زيستي براي پايش فلزات سنگين سرب، كادميوم، نيكل و واناديوم در آب رودخانه قره سو كرمانشاه در سال 1393 انجام يافت. پس از انتخاب 4 ايستگاه نمونه برداري در طول مسير رودخانه، نسبت به تهيه نمونه آب و قورباغه اقدام شد. پس از انجام مراحل آماده سازي و هضم آزمايشگاهي نمونه ها، نسبت به قرائت غلظت عناصر در آن ها توسط دستگاه نشر اتمي اقدام شد. پردازش آماري داده ها نيز توسط نرم افزار SPSS انجام يافت. نتايج بيان گر وجود همبستگي معني دار و قوي بين ميانگين غلظت تجمع يافته عناصر در نمونه هاي آب با نمونه هاي استخوان پنجه پاي قورباغه هاي بالغ و نابالغ مي باشد. هم چنين بين ميانگين غلظت تجمع يافته عناصر در نمونه هاي استخوان پنجه پاي قورباغه هاي بالغ و نابالغ تفاوت معني دار آماري وجود ندارد (0/05

Due to discharge of urban، agricultural and industrial wastewater to Qarasoo River، there is a possibility of accumulation of pollutants in water، sediment and aquatic animal tissues. Therefore، this study was conducted to survey of use of Rana ridibunda toe bone as a bioindicator for monitoring of heavy metals (Pb، Cd، Ni and V) pollution in Qarasoo River waterin 2014. Water and frog samples were collected from 4 selected stations. After laboratory preparations of samples، the concentrations of elements were determined by ICP-OES in them. All statistical analyses were performed using the SPSS statistical package. The results showed that significant correlation between mean concentration of heavy metals in water samples and adults and tadpole's toe bone samples. Also no significant difference was found between tadpoles and adults toe bone samples (P>0.05). Studying different tissues in bioindicator specimens can demonstrate the changing trend of pollutant concentration in aquatic systems. In summary، the elemental analysis of toe clipped bone samples have several advantages: found significant correlation between mean concentration of metals in water and toe bone، there is no need to kill the animals، the analytical procedure has a small chemical reagent demand، and only a small amount of tissue is sufficient to make several kinds of laboratory.