ارزيابي آگاهي مادران از عوامل خطرساز انفرادي و محيطي صدمات دنداني در كودكان 12 - 8 ساله و روش‌هاي پيشگيري و ارتباط آن‌ها با زندگي روزانه‌ي كودكان

Evaluation of awareness of mothers about individual and environmental risk factors of dental trauma and prevention in 8-12 year-old children and their relationship with children’s daily life

مقدمه:مادران نقش برجسته‌اي در تأمين سلامت دهان و دندان و پيشگيري از بيماري‌ها به خصوص صدمات دنداني در كودكان خود دارند. هدف از اين مطالعه ارزيابي آگاهي مادران كودكان 8 تا 12 ساله از صدمات دنداني و روش‌هاي پيشگيري از آن‌ها و عوامل خطرساز محيطي و انفرادي و ارتباط آن‌ها با زندگي روزانه كودكان‌شان در شهر اصفهان بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي تحليلي و مقطعي 556 مادر كودكان 12 ـ 8 ساله‌ي دبستاني منطقه‌ي 3 و 4 آموزش و پرورش اصفهان، پرسشنامه‌ي مربوط به آگاهي‌هاي مرتبط به عوامل خطرساز محيطي و روش‌هاي پيشگيري از صدمات دنداني و روش‌هاي انتقال و نگهداري دندان‌هاي خارج شده از حفره‌ آلوئول و كمك‌هاي اورژانسي و اوّليه در صدمات دنداني شركت كردند. 100 نفر از كودكان اين مادران مورد معاينه‌ي دهان و دندان قرار گرفتند و نشانگرهاي فردي خطرساز صدمات دنداني ثبت و با تكميل پرسشنامه، تأثير سلامت دهان و دندان بر زندگي روزمره‌ آنها ثبت گرديد. داده‌ها توسط نرم افزار SPSS و آزمونهاي t-test ، كاي اسكور، آنوا و ارتباط متغيرها ارزيابي شد. (0/05=α) يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار نمره‌ي آگاهي مادران 3/13±8/9 بود. بين نمره‌ي آگاهي و سطح تحصيلات مادران و منابع كسب اطلاعات مربوط به صدمات دنداني ارتباط معني‌داري وجود داشت (0/001 و 0/016=P) و بين نمره‌ي آگاهي مادران و شغل آن‌ها و سرعت عمل در انجام خدمات اورژانس ارتباط معني‌داري وجود نداشت (0/636 و 0/154=P). همچنين بين ميانگين تأثير سلامت دهان و دندان بر زندگي روزانه‌ي كودك و آگاهي و سواد مادر ارتباط معني‌داري وجود داشت (0/002=P). بحث و نتيجه‌گيري: ميزان آگاهي مادران از عوامل خطرساز ايجاد صدمات دنداني و روش‌هاي پيشگيري از صدمات و اقدامات اوّليه و اورژانس در هنگام خارج شدن دندان از حفره‌ي آلوئول ضعيف بود. سلامت دهان و پوسيدگي دندان‌ها و صدمات دنداني بر روند معمول زندگي از جمله خوردن و آشاميدن، درس خواندن، ارتباط اجتماعي و خواب و استراحت آن‌ها تاثيرگذار بود.

Introduction: Mothers have a great role in the oro-dental health of their children and prevention of related diseases and dental traumas. The aim of this study was to assess awareness of mothers about individual and environmental risk factors of dental trauma and prevention in 8-12 year-old children and their relationship with children’s daily life. Materials and Methods: Five hundred fifty-six mothers of 8-12 year-old elementary schoolchildren in Isfahan completed a questionnaire on awareness about environmental risk factors and prevention of dental traumas, how to preserve and transfer avulsed teeth, and first aid in dental traumas. One hundred of these students were examined for oral health status, oral traumas and their effect on daily routines. Data was analyzed by chi-squared test, ANOVA, and t-test using SPSS 11.5 software(α=0.05). Results: Means and standard deviations of awareness of mothers was 8.9±3.13. There was a statistically significant relationships between mothers’ dental trauma awareness and educational level and sources of dental trauma information (p value = 0.016 and p value = 0.001, respectively). There was no significant relationship between mothers’ knowledge and occupational status and dental trauma reaction speed (p value = 0.154 and p value = 0.636, respectively). Furthermore, the relationship between the effect of oro-dental health on children’s daily routines and mothers’ awareness was significant (p value = 0.001). Conclusion: Awareness of mothers about dental trauma and individual and environmental risk factors and preventive modalities was poor. Oro-dental health had a significant effect on children’s daily routines, including schooling, eating, social relations, rest, sleep and tooth brushing.