مطالعه آسيب شناسي بافت آبشش كفشك زبان گاوي (Cynoglossus bilineatus) در آب هاي ساحلي استان هرمزگان

Histopathological studies on gill of Cynoglossus bilineatus, in coastal areas of Hormozgan Province

آبشش ماهيان در تماس مستقيم با محيط آب بوده و از اين رو نسبت به آلاينده هاي محيط، آسيب پذير است. در اين مطالعه، 20 ماهي بالغ كفشك زبان گاوي در فصل تابستان سال 1391، از ايستگاه هاي بندر كنگ و بندرعباس در آب هاي ساحلي استان هرمزگان نمونه برداري و مورد مطالعه آسيب شناسي بافت آبشش قرارگرفتند. پس از مراحل برش گيري و رنگ آميزي، گروه بندي آسيب هاي آبشش انجام گرفت و شاخص تغييرات آسيب شناسي بافت براي هر ايستگاه محاسبه گرديد. در بندركنگ اين شاخص، در محدوده آسيب هاي اندك قرار داشت. در مقابل در ايستگاه بندرعباس تغييرات بافتي شديد و برگشت ناپذير در آبشش مشاهده شد. اين تغييرات شامل برآمدگي اپي تليوم از غشاي پايه و ايجاد ادم بافتي، هيپرپلازي سلول هاي اپي تليالي و چسبندگي تيغه هاي آبششي مجاور، چماغي شدن انتهايي تيغه ها، نفوذ لوكوسيتي، آنوريسم و احتقان خون، نكروز و تخريب سلولي بودند. علت اين آسيب هاي بافتي مشاهده شده در ايستگاه بندرعباس، ممكن است اثرات عوامل استرس زا زيست محيطي از جمله آلاينده ها باشد كه در اين شهر، به دليل مجاورت با اسكله و پالايشگاه ها، شدت بيش تري دارند. آبشش بافت حساسي در مقابل آلاينده ها بوده و نشانگر زيستي مناسبي جهت پايش محيط مي باشد. به همين خاطر استفاده از تجزيه و تحليل هاي آسيب شناسي بافت آبشش ماهيان، به خصوص ماهيان كفزي، مي تواند به عنوان ابزاري براي ارزيابي دقيق تر كيفيت محيط زيست در منطقه باشد.

Gills of fish in direct contact with the water environment and hence is vulnerable to aquatic pollutants. In this study، 20 adult fish، Cynoglossus bilineatus، were caught at two different sites in Hormozgan. Province، namely Bandar Kong and Bandar Abbas in summer and gill histology were studied. The histological changes in gills were detected microscopically. Histopathologial changes in gill were classified and histopathological alternation index (HAI) was calculated separately for each station. HAI value in Bandar Kong represents slight alteration. In contrast، we observed severe and irreversible changes in gill tissue in Bandar Abbas. Meanwhile، various histopathological abnormalities were observed in gills of fish specimens. In the gill filaments، cell proliferation، lamellar cell hyperplasia، lamellar fusion، lifting of the respiratory epithelium، and the presence of aneurysmal areas were observed. Because Bandar Abbas city is near to waterfront and oil refineries، effects of environmental stress factors such as environmental pollution are more intense. Gill tissue is sensitive to pollutants and so can be used as a biomarker for monitoring the environment. For this reason، the use of histopathological analysis of gill fish، particularly fish Demersal، in application to evaluating water quality can be used as a tool for more accurate evaluation of environmental quality in the region.