اثر تيمارهاي مختلف آبياري و سايه در توليد نهال تادار (Celtis caucasica Willd.)

Effect of different irrigation and shade treatments on seedling production of Celtis caucasica Willd.

اين پژوهش با هدف بررسي اثر تيمارهاي مختلف آب و نور در توليد نهال تادار (Celtis caucasica) در نهالستان شوراب خرم‌آباد انجام گرفت. بدين منظور ابتدا 30 اصله درخت تادار در جنگل‌هاي اطراف روستاي شوراب انتخاب و از چهار جهت آنها بذرگيري شد. بذرهاي جمع‌آوري‌شده پس از بررسي‌هاي كيفي، در اواخر آبان در گلدان‌ها كاشته شدند و پس از جوانه‌زني در اوايل فروردين تا اوايل تير هر روز آبياري شدند. سپس چهار تيمار آبياري (هر روز به‌عنوان شاهد، دو، سه و چهار روز يك‌بار) و سه تيمار سايه (نور كامل (شاهد)، نيم‌سايه و سايۀ كامل) با سه تكرار و 30 گلدان در هر تكرار (در مجموع 1080 واحد آزمايشي) به‌مدت پنج ماه روي آنها اعمال شد. نتايج بررسي كيفي بذر نشان داد كه زنده‌ماني بذر 84 درصد است. در اين پژوهش، سايه، آبياري و نيز اثرهاي متقابل اين دو، اثر معني‌داري بر طول ساقه، ريشه و قطر يقۀ نهال‌ها در پايان يك فصل رويش داشت (01/0p<). زنده‌ماني، طول ساقه و قطر يقۀ نهال‌ها در نور كامل داراي بيشترين و در سايۀ كامل داراي كمترين مقدار است. همچنين آبياري تنها در تيمار نوري كامل اثر معني‌داري بر رشد ساقۀ نهال‌ها دارد و در اين تيمار، زنده‌ماني و طول ساقه در آبياري يك و دوروزه تفاوت معني‌داري ندارند؛ بنابراين بر‌اساس نتايج پيشنهاد مي‌شود كه از نور كامل و آبياري دوروزه براي پرورش نهال‌هاي تادار در نهالستان استفاده شود.

This study was conducted to investigate the different irrigation and shade treatments on seedling production of Celtis caucasica in Shorab nursery, Khoramabad city, Iran. For this purpose, 30 Celtis caucasica trees were selected in around of Shorab village forests and then seeds were collected from four directions of trees. After investigating the seeds quality, seeds were planted on pots in Novamber and budded in April next year and afterwards pots were irrigated daily until starting treatments. Then, four irrigation treatments (control, once in every two, three and four days) and three shade treatments (full light, semi shade and full shade) with three replicates and 30 pots per replicate (totally, 1080 experimental units) were applied for five months. Based on results, seed survival of this species was 84 percent. Shade, irrigation and interactions effects of these treatments have significant effects on seedling height, root length and collar diameter of Celtis caucasica after the end of one growing season and their interactions are significant as well (p<0.01). Seedling survival, height and collar diameter were the most in full light and were the lowest in full shade. Also, Irrigation has significant effect on seedling height only in full light treatment. Seedling survival and height had not significant differences in one- and two-day irrigations in full light. So, it is proposed to use the full light and once in every two-day irrigation treatments for production of Celtis caucasica seedlings.