اثر فاصله و درجۀ پوسيدگي خشكه‌دار سفيدپلت (Populus caspica Bornm.) بر برخي خصوصيات شيميايي خاك

The effect of distance and decay degree of Populus caspica Bornm. dead trees on some soil chemical properties

به‌منظور بررسي تأثير خشكه‌دارهاي سفيدپلت بر خصوصيات شيميايي خاك، اين مطالعه در يكي از مناطق تحت پوشش اين گونه در محدوده‌اي به مساحت 5/382 هكتار در جنگل‌هاي صفرابستۀ استان گيلان انجام گرفت. براي اين منظور از ترانسكت‌هاي نواري با عرض10 متر استفاده شد و همۀ خشكه‌دارهاي سفيدپلت موجود در آنها بررسي شد. با توجه به شدت پوسيدگي، هر خشكه‌دار در يكي از چهار طبقۀ خشكه‌دار تازه، شروع پوسيدگي، پوسيدگي پيشرفته و پوسيدگي كامل قرار داده شد و در كنار هر خشكه‌دار، سه نمونه خاك از عمق صفر تا 20 سانتي‌متر در فواصل زير خشكه‌دار، نيم متري و يك متري خشكه‌دار برداشت شد. از بين خصوصيات شيميايي خاك، pH، فسفر، پتاسيم، هدايت الكتريكي، درصد نيتروژن، درصد كربن آلي و نسبت كربن به نيتروژن بررسي شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه بين درجات مختلف پوسيدگي و در فواصل مختلف از خشكه‌دارها خصوصيات شيميايي اندازه‌گيري‌شده، اختلاف معني‌داري نشان دادند (‌05/0P˂). بيشترين مقدار عددي خصوصيات شيميايي خاك در خشكه‌دار درجه چهار و درجه سه و در زير خشكه‌دار مشاهده شد. بر‌اساس نتايج مي‌توان عنوان كرد كه خصوصيات خاك در زير درجات مختلف خشكه‌دار و در فواصل مختلف از خشكه‌دار ممكن است تغيير كند.

The dead trees, as a soil forming factors and dynamic of forest ecosystems, is regarded an important role in improving fertility. They also effect on biodiversity, regeneration of forest, increasing of forest soil nutrient and soil nutrient cycling. For this study, soil around the dead Populus caspica trees was examined in an area of 382.5 hectare in the Safrabasteh forests of Guilan province. In this study strip transects with 10 meter-wide were used and all of their dead Populus caspica were considered. With respect to the amount of decay, every dead Populus caspica tree was classified into four groups called new dead tree, decay beginning, advanced decay and full decay. Beside each dead tree, three soil samples were collected from the depth of 0-20 cm and were sent to the laboratory for analyzing. In this study, the chemical characteristics of soil included Organic carbon, Nitrogen, Phosphorus, Potassium, EC, C/N and pH were analyzed. The results obtained from this study indicated that there is significant difference in some soil chemical properties at the confidence level of %95 between the different degrees of decay. The highest amounts of soil chemical properties were under advanced and full decay. Based on the results, it can be declared that soil chemical characteristics in different degrees and distances differ can be changed.