تأثير دارواش بر صفات روزنه، عدم تقارن و شاخص ويژة سطح برگ گونة انجيلي

The effect of Viscum album L. on stomatal characteristics, fluctuating asymmetry and specific leaf area of Parrotia persica

تحقيق حاضر به‌منظور كسب شواهدي مبني بر تأثير مخرب دارواش بر شاخص عدم تقارن و خصوصيات برگ درخت انجيلي در جنگل جلگه‌اي تميشان نور انجام پذيرفت. براي اين هدف، 20 پايه انجيلي در دو موقعيت داخل و خارج توده، در جنگل تميشان نور انتخاب شد. صفات مساحت ويژة برگ، روزنه و شاخص عدم تقارن اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه مساحت برگ و سطح ويژة برگ در هر دو موقعيت در شاخة درختان سالم بيشترين و در شاخه‌هاي سالم و آلوده درختان آلوده كمترين مقدار را نشان داد. خصوصيات روزنه نيز بسته به موقعيت قرارگيري درختان و نوع شاخه (سالم و آلوده) با يكديگر متفاوت بود. آناليز واريانس نشان داد كه اثر جهت كه بيانگر عدم تقارن جهت‌دار و اثر پايه كه بيانگر تغييرات پايه‌هاست، معني‌دار است. بررسي اختلاف اندازة دو نيمۀ چپ و راست برگ نشان داد اين صفت تحت تأثير معني‌دار موقعيت قرارگيري درخت و نيز نوع شاخه است. به‌طور كلي نتايج اين تحقيق نشان داد درختان انجيلي آلوده به دارواش واقع در حاشية توده بيشترين تغييرات را در ريخت‌شناسي برگ خود ايجاد كردند. در پايان پيشنهاد مي‌شود با توجه به ارزش تغذيه‌اي دارواش براي دام، به‌منظور‌ جلوگيري از خشك شدن درخت ميزبان، با مديريت متمركز بر درختان با آلودگي بسيار زياد، اقدام به برداشت و حذف دارواش از روي درخت انجيلي شود.

This study was conducted to investigate the devastating impact of Mistletoe (Viscum album L.) on asymmetry index and leaf characteristics of Ironwood (Parrotia persicaDC.) in Tamishan Forest, Noor, Iran. For this purpose, 20 Ironwood trees were selected inside and outside of the forest. The results showed that the highest and lowest values of leaf area and specific leaf area were observed in healthy and infected trees, respectively, both inside and outside of the forest. Stomatal characteristics of diameter, area and density also varied depending on location of trees and branch types (healthy or infected). Analysis of variance (ANOVA) indicated that the effect of left or right sides of leaves (sides) and trees were significant, while the interaction between side×trees was not significant. The difference between left and right sides of leaves were also significantly affected by location of trees and branches types. Generally, this study showed that the presence of mistletoe influenced the asymmetry index and have been caused to changes in the morphology of the infected trees. Finally, due to nutrition importance of Viscum album for animal to prevent from death of host trees, mechanical removing of Viscum album from host trees with high density is recommended.