بررسي انگل هاي كرمي دستگاه گوارش در جوندگان شهرستان سقز،استان كردستان

Survey on gastero-intestinal parasitic helminthes in rodents of Saqqez county, Kurdistan province

جوندگان مخازن مهمي براي تعدادي از بيماري هاي مشترك بين انسان و حيوانات هستند كه در انتقال و انتشار بيماري هاي عفوني نقش مهمي ايفا مي كنند. با توجه به نقش جوندگان در انتقال بيماري به انسان و حيوان اين مطالعه به منظور بررسي آلودگي به انگل هاي متازوئن دستگاه گوارش جوندگان در شهرستان سقز، طراحي گرديد. در يك مطالعه مقطعي با استفاده از تله هاي زنده گير، 138 سر جونده (10 سر الوبيكوس لوتسنس، 30 سر ميكروتوس سوشياليس، 49 سر موس موسكولوس، 10 سر رتوس رتوس، 7 سر مريونس ليبيكوس و 32 سر رتوس نروژيكوس) از شهرستان سقز صيد و از نظر آلودگي به كرم هاي انگلي دستگاه گوارش مورد بررسي قرار گرفتند. 58 درصد از جوندگان آلوده، حداقل به يك گونه كرم انگلي بودند. ميزان آلودگي در گونه هاي مختلف به ترتيب 90 درصد در ميكروتوس سوشياليس، 85/7 درصد در مريونس ليبيكوس،70 درصد در الوبيكوس لوتسنس و رتوس رتوس، 46/9 درصد در رتوس نروژيكوس و 36/7 درصد در موس موسكولوس گزارش گرديد. ميزان آلودگي در جوندگان ماده (75%) به طور معني داري بيش تر از نرها (50%) بود (0/005=P). ميزان آلودگي گونه هاي مختلف جوندگان به كرم هاي انگلي به ترتيب عبارتند از: سيفاسيا اوبولاتا 37/7 درصد، آسپيكولاريس تتراپترا 30 درصد، نيپوسترونژيلوس برازيلينسيس 20/3 درصد، سيفاسيا موريس 10/1 درصد، سيفاسيا مزوكريكتي 9/4 درصد، رودنتوليپس نانا 5/8 درصد، پروتوسپيرورا موريكولا 5/1 درصد، هيمنوليپس ديمينوتا 4/3 درصد، كاتنوتنيا پوسيلا 3/6 درصد و نوزاد تنيا تنيه فورميس 2/2 درصد. نتايج نشان داد جوندگان مخازن مهم انگل ها در منطقه هستند. به اين دليل كنترل جوندگان با روش هاي مطمئن بيش از پيش اهميت دارد. اين مطالعه اولين گزارش از وضعيت آلودگي جوندگان منطقه به انگل هاي كرمي دستگاه گوارش مي باشد.

The rodents are an important reservoir for some zoonosis; that play the bold role in the transmission and distribution of disease. According to rodents’ role in transmission of zoonosis، this investigation is designed for study on rodents’gastero-intestinal (GI) metazoan parasites in Saqqez county، Kurdistan province. In a cross-sectional study 138 animals (10 Ellobiuslutescens، 30 Microtussocialis، 49 Musmusculus، 10 Rattusrattus، 7 Merioneslibycus and 32 Rattusnorvegicus) were taken using traps in Saghez. All of samples were evaluated for GI helminthes parasitic infection. 58% of animal were infection any one genus of parasite. The infection rate were reported 90% in Microtussocialis، 85.7% in Merioneslibycus، 70% in Ellobiuslutescens and Rattusrattus، 46.9% in Rattusnorvegicus and 36.7% in Musmusculus. The infection rate in female animals (75%) was significantly higher than males (50%) (p=0.005). The isolated genus were 37.7% Syphaciaobvelata، 30% Aspiculuristetraptera، 20.3% Nippostrongylusbrasiliensis، 10.1% Syphaciamuris، 9.4% Syphaciamesocriceti، 5.8% Rodentolepis nana، 5.1%، 4.3% Hymenolepisdiminuta، 3.6% Cataenotaeniapusilla and 2.2% larval stage of Taenia taeniaformis. Results show that rodents are the important reservoirs of parasites in the region. Therefore، reliable methods to control of rodents are important. This investigation is the first report of rodents’ parasitic infection in studied region.