زيستگاه هاي با مطلوبيت بالاي داركوب خالدار بزرگ (Dendrocopos major) اولويتي براي حفاظت جنگل هاي هيركاني

Habitats with high suitability of Great Spotted Woodpecker (Dendrocopos major), a priority for conservation of Hyrcanian forests

جنگل هاي هيركاني به لحاظ تنوع بيولوژيكي غني و به دليل ايزوله شدن جغرافيايي و داشتن فون و فلور با ارزش بالا شناخته شده هستند. با اين حال اين جنگل ها به دليل سطح گسترده اي از فعاليت هاي انساني جزو اكوسيستم هاي در معرض تهديد ايران به شمار مي روند. در مطالعه حاضر از داركوب خالدار بزرگ به عنوان يك شاخص جهت تعيين لكه هاي با ارزش حفاظتي بالا استفاده شده است. براي اين كار ابتدا نقاط حضور گونه از سراسر استان جمع آوري شد و سپس متغيرهاي محيطي موثر بر توزيع گونه براساس منابع منتشر شده براي ساخت مدل مطلوبيت زيستگاه آن تهيه شد. مدل نهايي به دست آمده نشان داد كه عمده زيستگاه هاي جنگلي مناسب براي حفاظت در نيمه شرقي استان گلستان قرار گرفته است. هم چنين دو متغير شاخص نرمال شده پوشش گياهي (NDVI) و ارتفاع از سطح دريا تاثيرگذارترين متغيرها براي ساخت مدل نهايي مطلوبيت زيستگاه شناخته شدند. با توجه به نتايج به دست آمده در مطالعه، دو طبقه اول ارتفاعي جنگل هاي خزري و جامعه درختان بلوط به همراه مناطق با تاج پوشش متراكم براي حفاظت در اولويت شناخته شدند. بنابراين نياز است با مديريت جنگل به منظور ايجاد مناطق جنگلي با ويژگي هاي ذكر شده، باعث افزايش غناي زيستي در مناطق جنگلي شد كه خود موجب پايداري جنگل ها از لحاظ بوم شناختي خواهد گرديد.

The Hyrcanian forests are rich in terms of biological diversity. Besides، they are known to be much valuable due to geographical isolation and having the fauna and flora. However، these forests، because of the wide range of human activities، are among the most endangered ecosystems of Iran. In this study، the Great Spotted Woodpecker has been used as a surrogate for determining patches with high value of preservation. To do this، first، we gathered the habitat points in which the related species exist. Then، the environmental variables effective on the species distribution were prepared for developing a habitat suitability model for the species. The model، finally obtained، showed that the majority of forest habitats to be protected have been located in the eastern half of Golestan Province. Two variables، i.e. Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) and altitude were known to be the most effective indices in achieving the final habitat suitability model. Referring to the results of the study، the first two altitude classes of Caspian forests، the community of oak trees and the areas with dense canopy were decided to be in priority of conservation. According to what mentioned، it is، therefore، necessary and inevitable to ecologically enrich the forests through forest proper management and make them more sustainable ecologically.