كاربرد مدل لاجيت در شناسايي عوامل موثر دربهره برداري غيرقانوني ذخاير ماهيان تجاري درياي خزر، استان گلستان

Using Logit model to identify factors involved in illegal fishing of commercial fish stocksin the Caspian Sea, Golestan Province

بهره برداري بي رويه آبزيان تجاري به خصوص ماهيان خاوياري به عنوان ارزشمندترين ماهيان درياي خزر، آن ها را در معرض خطر انقراض قرار داده است. اين مطالعه با استفاده از روش پيمايش ميداني و به كمك ابزار پرسشنامه و مراجعه پرسشگر به مناطق فعاليت صيادان در استان گلستان انجام شد. داده هاي مورد نياز با توزيع تعداد 172 پرسشنامه بين جامعه صيادان قانوني و غيرقانوني به دست آمد و پرسشنامه حاوي سوالات مرتبط با علل اجتماعي، اقتصادي، صيادي و حفاظت شيلاتي دخيل در وقوع بهره برداري غيرقانوني ذخاير بود. پس از تاييد روايي و پايايي پرسشنامه ها، داده ها با استفاده از مدل لاجيت مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه عوامل متعددي ازجمله: فاصله محل سكونت تا دريا، نوع شناور صيادي، نوع مالكيت صيد، زمان و عمق صيد تاثير معني داري در وقوع صيد غيرقانوني داشتند. بهره برداران غيرقانوني در استان گلستان عمدتا در اعماق كم به صيد ماهيان خاوياري با استفاده از ادوات صيادي غيراستاندارد پرداخته و تلاش صيادي آن ها نيز در مقايسه با صيادان قانوني عمدتا در طول شب رخ داد. به طوركلي، احتمال وقوع صيد غيرقانوني در درياي خزر با مجموعه اي از عوامل اجتماعي، اقتصادي، حفاظتي و شيلاتي مرتبط است.

Excessive exploitation of commercial aquatic resources، especially valuable Caspian sturgeons، has exposed these living resources to high extinction risks. This study was undertakenusing field-based surveysacross fishing zones in Golestan province and by designinga questionnaire. Data were collected through the distribution of 172 questionnaires among fishermen communities to answer questions related to social، economic، fisheries and conservation factors which are likely to contribute in the occurrence of illegal fishing. Following the evaluation of validity and reliability of the questionnaire، data were analyzed using logit model. Results indicated that factors such as home distance to the sea، type of fishing vessels، type of catch ownership، time and depth of fishing activity had significant effect in the incidence of illegal fishing. Fishing efforts of illegal fishermen for sturgeon harvest in Golestan province were mostly occurred during night and in shallow depths، and using non-standard fishing equipment. In conclusion، it appears that the probability of the occurrence of illegal fishing is in association with a range of social، economic، fisheries and conservation factors.