بررسي جنگلكاري گونۀ ون (Fraxinus excelsior) در شرايط مختلف فيزيوگرافي (مطالعۀ موردي: منطقۀ دولي‌چال ماسوله، استان گيلان)

An investigation on the Fraxinus excelsior plantation under different situations of physiography (Case Study: Dooleychal, Masouleh, Guilan province)

هدف اين تحقيق، بررسي تأثير عوامل فيزيوگرافي بر خصوصيات كمي و كيفي جنگلكاري گونۀ­ ون در منطقۀ دولي‌چال ماسوله در استان گيلان است. بدين منظور در منطقه­اي به وسعت 400 هكتار، تعداد 100 قطعه ‌نمونۀ دايره‌اي به وسعت 2 آر، براساس الگوي منظم تصادفي پياده شد. در داخل هر قطعه‌نمونه عوامل فيزيوگرافي (شيب، جهت و ارتفاع از سطح دريا)، ويژگي­هاي كمي (قطر يقه و ارتفاع كل) و ويژگي­هاي كيفي (شادابي و چندشاخگي) اندازه­گيري شد. نتايج آزمون تجزيۀ واريانس نشان داد كه اختلاف معني‌داري بين قطر متوسط يقه و ارتفاع كل درخت ون در جهت‌هاي مختلف وجود دارد. همچنين نتايج نشان داد كه بين قطر يقه در شيب‌هاي مختلف اختلاف معني‌داري وجود ندارد، درحالي‌كه بين ارتفاع درخت ون در شيب‌هاي مختلف اختلاف معني‌داري وجود دارد. نتايج آزمون t نيز نشان داد كه اختلاف معني‌داري بين قطر يقه در ارتفاعات مختلف وجود دارد، درحالي‌كه اختلاف معني‌داري بين ارتفاع ون در ارتفاعات مختلف مشاهده نشد. بررسي اثر جهت بر ويژگي­هاي كيفي نشان داد كه بيشترين شادابي در جهت شمال و بيشترين چندشاخگي در جهت جنوب است. بررسي اثر شيب بر ويژگي­هاي كيفي نشان داد كه بيشترين شادابي و چندشاخگي در شيب 20-0 درصد است. بررسي اثر ارتفاع از سطح دريا بر روي ويژگي­هاي كيفي نشان داد كه بيشترين درصد شادابي و چندشاخگي در ارتفاع 1900- 1700 متر است..

The aim of this research was to investigate the effect of physiographic effects (slope, aspect and altitude) on the quantitative and qualitative characteristics of Fraxinus excelsior plantation in Dooleychal in Masouleh, Guilan province. For this purpose, 100 0.2 ha circular sample plots were established as systematic random in an area about 400 ha. Within each sample plots, the physiographic factors (slope, aspect and altitude m a.s.l), quantitative characteristics (collar diameter and total height) and qualitative characteristics (vitality and multi-branching) were measured and recorded. The results of analysis of variance showed that there is a significant difference between the mean diameter of the collar and the total height of ash tree in different directions. Also, the results showed that there was no significant difference between the diameter of the collar in different slopes, while there was a significant difference between the height of the ash tree in different slopes. The results of t-test showed that there was a significant difference between the collar diameter at different altitudes, while there was no significant difference between the height of the ash tree at different altitudes. The study of the effect of aspect on the qualitative characteristics showed that highest level of vitality and multi-branching were observed on the north- and south-facing slopes, respectively. The study of slope effect on qualitative characteristics showed that highest level of vitality and multi-branching were in the range of 0-20%. Investigation of the effect of altitude m a.s.l on qualitative characteristics showed that the highest level of vitality and multi-branching were at 1700-1.900 meters.