خاورميانه و ايران در سپهر مقايسه كاركرد چندجانبه گرايي ناتو و پيمان شانگهاي

چندجانبه گرايي و فرايندهاي تصميم گيري دسته جمعي در سازمان هاي بين المللي و منطقه اي از جمله راهكارهاي مديريتي است كه قدرت هاي بزرگ به منظور كسب سهم بيشتر در كنترل منازعات جهاني و منطقه اي از آنها استفاده مي نمايند. پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) و سازمان همكار ي هاي شانگهاي دو سازمان مهم چندجانبه گرايند كه درصدد كنترل فرآيندهاي خشونت آميز و واگرا در سطوح منطقه اي و جهاني هستند. در اين چارچوب، ناتو در مقايسه با پيمان همكار ي هاي شانگهاي صور ت بندي موفق تري را از كاربرد و كارايي چندجانبه گرايي در قالب فرآيندهاي منتهي به اخذ تصميم گيري جمعي و عمل دسته جمعي به ويژه در خاورميانه از خود به نمايش گذاشته است. در جريان رخدادهاي اخير مردمي و اسلامي خاورميانه و نيز پرونده هسته اي ايران، ناتو مثالي از اقدام در راستاي چندجانبه گرايي دولت محور است. در سازمان شانگهاي اما وزن اصلي تعاملات دروني عمدتاً متأثر از روسيه و چين است به طوري كه تأثير چندجانبه گرايي درون نهادي اندكي نسبت به ناتو بر دو روند فوق الذكر بر جاي گذاشته است