تصوير ذهني از جسم در بيماران تحت درمان با دياليز

Body image in patients undergoing dialysis

مقدمه: بيماري مزمن كليوي يك مشكل سلامت در دنياي امروز است. در بيماري كليوي مرحله نهايي بيمار جهت ادامه حيات به درمانهاي جايگزين كليه از جمله دياليز وابسته است. درمان با دياليز عليرغم فراهم كردن امكان بقاي بيشتر بيمار بدليل عوارض بسيار و مواجهه بيمار با تنش زاهاي متعدد بر عملكرد جسمي و رواني اجتماعي وي تأثير گذاشته و ممكن است او را دچار اختلالات روانشناختي متعددي نمايد. هدف از اين مطالعه بررسي و مقايسه تصوير ذهني از جسم در بيماران تحت درمان با همودياليز و دياليز صفاقي مي باشد. روش: پژوهش حاضر تحليلي و از نوع مورد - شاهدي بود كه در دو گروه بيماران تحت همودياليز و دياليز صفاقي مراجعه كننده به بيمارستان هاي الزهرا (س) و حضرت علي اصغر (ع) وابسته به دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام و با گروه شاهد مقايسه شد. داده ها با تكميل فرم اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه خود ساخته مربوط به تصوير ذهني از جسم توسط خود نمونه ها، جمع آوري شده و با استفاده از نرم افزار Spss نسخه 18 مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. يافته ها: نتيجه آزمون آناليز واريانس يك طرفه نشان داد بين ميانگين نمره تصوير ذهني از جسم در دو گروه همودياليز و دياليز صفاقي با گروه شاهد اختلاف معني دار آماري وجود داشت. اما آزمون تعقيبي دانكن بين ميانگين نمره تصوير ذهني از جسم در دو گروه همودياليز و دياليز صفاقي تفاوت معني دار آماري را نشان نداد. نتيجه گيري: بيماران تحت درمان با دياليز با اختلالات روانشناختي متعددي دست به گريبان هستند و نوع دياليز در اين زمينه چندان تأثيرگذار نيست؛ لذا آموزش و اطلاع رساني كافي به مددجويان در زمينه به كارگيري تكنيك هاي مناسب تطابق و سازگاري، برقراري روابط اجتماعي مناسب، ادامه حمايت اجتماعي و خانوادگي و تدوين سياستهاي بهداشتي به منظور پيشگيري و ارائه خدمات و حمايت هاي لازم به اين بيماران امري ضروري به نظر مي رسد.

Introduction: Chronic renal disease is a health problem in today’s world. In the end-stages of renal disease patients depend upon alternative therapies including dialysis for their survival. However, dialysis causes several stressors on physical, mental and social performance of patients. The present study aimed to review and compare the self-concept in Patients undergoing hemodialysis and peritoneal dialysis. Method: This was a case-control study including two groups of patients, undergoing hemodialysis and peritoneal dialysis who referred to Al-Zahra and Ali Asghar Hospitals, which are affiliated to Isfahan University of Medical Sciences. These groups were compared to the control group. Data were collected through completing the form of demographic characteristics and a questionnaire, written by the researcher, pertaining to the body image which was collected by the samples. The data were analyzed by the Software SPSS version 18. Results: ANOVA (analysis of variance) showed that statistically there was a significant difference between mean score of body-image in the two groups of hemodialysis and peritoneal dialysis with the control group however, Duncan’s post-hoc analysis showed no significant difference between mean score of body image in the two groups of hemodialysis and peritoneal dialysis. Conclusion: Patients undergoing dialysis have many psychological disorders and the type of dialysis is not of much importance in this regard therefore, adequate education and information for clients in order to use appropriate methods of adaptation as well as appropriate social relationship, continuing social and familial support and developing health policies seem necessary in order to prevent mental disorders and providing required services and supports for patients.