بررسي ارتباط بين ميزان مواجهه صوتي و استرس شغلي با اعمال ناايمن و حوادث رانندگي در رانندگان اتوبوس‌هاي شهري همدان در سال 1390

Evaluation of the relation between noise exposure and occupational stress with unsafe acts and accidents in city bus drivers

در ميان سيستم‌هايي كه فرد، روزانه در تعامل با آن مي‌باشد، سيستم حمل‌و‌نقل عمومي وي را در معرض ريسك‌هاي متعددي قرارمي‌دهد. در اين ميان، مواجهه رانندگان با صدا مي‌تواند از طريق ايجاد افت شنوايي و استرس، بر عملكرد ايمن راننده تأثير گذاشته و در نتيجه منجر به بروز حادثه ‌شود. لذا اين مطالعه با هدف بررسي اثر صدا و استرس شغلي بر اعمال ناايمن و حوادث رانندگان اتوبوس انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه مقطعي در بهار سال 1390 انجام‌شد. تعداد 54 راننده با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده از بين رانندگان اتوبوس‌هاي شهري همدان انتخاب شدند. ابزارها و روش‌هاي مورد استفاده در جمع‌آوري اطلاعات شامل، دستگاه صدا‌سنج (CEL450)، پرسشنامه استرس شغلي فيليپ‌ال‌رايس، پرسشنامه اطلاعات فردي، تكنيك نمونه‌گيري ايمني و چك‌ليست آمار يكساله حوادث بود. آزمون‌هاي آماري مورد استفاده در تحليل داده‌ها شامل ANOVA، Logistic و t-test در spss16 بود. يافته‌ها: نتايج نشان‌داد 76% رانندگان استرس بالا دارند، درصد اعمال ناايمن انجام‌شده توسط رانندگان، 42/71% بوده و مواجهه صوتي آنها در محدوده ريسك بالا قرار دارد. همچنين نتايج نشان‌داد با افزايش ميزان مواجهه صوتي و ميزان استرس شغلي رانندگان درصد اعمال ناايمن و احتمال رخداد حادثه افزايش مي‌يابد. نتيجه‌گيري: با توجه به سطح بالاي استرس، درصد بالاي اعمال ناايمن و مواجهه صوتي در رانندگان مورد مطالعه، اين افراد مستعد بروز حادثه مي‌باشند. بنابراين اجراي برنامه مديريت استرس و آموزش رانندگان درخصوص رعايت مسائل ايمني به‌منظور كاهش سطح استرس و درصد اعمال ناايمن و درنتيجه كاهش حوادث ضرورت دارد

Background and aims: Among all systems that each person may interact with in daily life; public transportation systems may expose them to various risks. The noise exposure of drivers can cause accidents through developing hearing loss and stress and consequent impact on driver’s safety performance. The main objective of this study was to evaluate the relation between noise exposure and occupational stress with unsafe acts and car accidents among city-bus drivers of Hamadan. Methods: This cross-sectional study was conducted in spring of 2011. Fifty four drivers were chosen using simple random sampling among Hamadan city bus drivers. The required data gathering was done by using sound level meter, job stress questionnaire, personal characteristics questionnaire, safety behavior sampling technique and checklist of accidents. Data analysis was done with statistical tests including t-test, logistic regression and one-way ANOVA. Results: The obtained results indicated that 76% of drivers were at the high stress level, the percentage of unsafe acts among them was 42.71% and their noise exposure was at high risk levels. In addition, our results showed that the probability of accidents and unsafe acts was increased with the increasing of noise exposure and job stress. Conclusion: Because of high stress level, high percent of unsafe acts and noise exposure in studied drivers, they are vulnerable to accident. Thus decreasing the stress level and unsafe acts through implementation of a comprehensive stress management program and education of drivers about following safety is required.