ارزيابي سطح كورتيزول آزاد ادراري و رابطه آن با خستگي شغلي در قاليبافان

Assessment of urinary free Cortisol level and its correlation to occupational fatigue in carpet weavers

خستگي در جمعيتهاي كاري شيوع بالايي داشته و همبستگي قوي با استرس هاي رواني محيط كار دارد. از پيامدهاي خستگي شغلي افزايش خطاي انساني و كاهش عملكرد است. خستگي خوداظهاري و تغيير در ترشح هورمون ها از روش هاي بررسي خستگي است. هدف مطالعه بررسي خستگي حاد شغلي و سطح كورتيزول آزاد ادراري قاليبافان طي روزهاي كاري و غيركاري ميباشد. روش بررسي: اين مطالعه مقطعي در سال 1391 بر روي 12 قاليباف زن انجام شد. در هر يك از روزهاي كاري و غيركاري 3 نمونه ادراري و 3 نرخدهي به خستگي از شركتكنندگان جمعآوري گرديد. سطح كورتيزول آزاد ادراري به روش الايزا و سطح خستگي حاد شغلي با شاخص خودگزارشي و معتبر VAS-fatigue تعيين شد. دادهها بااستفاده از نرمافزار STATA نسخه 11 تجزيهوتحليل شدند. يافتهها: ميانگين سطح كورتيزول روز كاري (176/77) بالاتر از روز غيركاري (133/80) بود. مهم‌ترين عامل، تفاوت سطح كورتيزول پس از بيداري صبحگاهي در روز كاري و غيركاري بود p<0/001 تغييرات خستگي در روز كاري معنادار (p<0/001)، اما در روز غيركاري بيمعنا بود. در روز كاري، بين سطح كورتيزول و خستگي، همبستگي ضعيف عكس وجود داشت، اما در روز غيركاري همبستگي مشاهده نشد. نتيجهگيري: اين مطالعه تفاوت چشم‌گيري بين ميزان ترشح كورتيزول صبحگاهي و سطح خستگي در روز كاري و غيركاري گزارش نمود، كه ميتواند نشان از تأثيرات اساسي استرس ناشي از بار كاري، بر كارگران باشد. خستگي حاد فاكتور قوي و تأثيرگذار بر سطح كورتيزول نبود و از تغييرات اين هورمون نميتوان به عنوان ابزار بررسي خستگي استفاده نمود.

Background and aims: Fatigue has a high prevalence in working population and it is strongly associated with the psychological stress in workplace environments. Occupational fatigue has negative effects on human errors and performance. Self report fatigue and hormonal change are fatigue assessment tools. This study aimed to evaluate acute fatigue and Urinary Free Cortisol level of carpet weavers in working and non-working days. Methods: This cross-sectional study conducted for 12 carpet weavers in 2013. Three Urine samples and 3 fatigue ratings were collected from carpet weavers in working and nonworking days. Urinary free Cortisol was measured by ELISA method and occupational fatigue level was determined by valid and self-report scale (VAS-fatigue index). Data were analyzed by STATA 11 software. Results: The Cortisol level in working day (176.77) was higher than the Cortisol level in non-working day (133.80). The important cause of significant difference in Cortisol levels between working and non-working days (p=0.001) was related to the awaking Cortisol level. Fatigue changes in working day were significant (p=0.001), but were insignificant in non-working day. Cortisol level and fatigue in working days have a weak reverse correlation, but in non-working days there was no significant correlation. Conclusion: The study reported significant differences between morning Cortisol secretion and fatigue level in working and non-working days; that indicate work-related stress have substantial impacts on workers. Acute fatigue did not appeared to be the strong and effective factor influencing the Cortisol level and application of Cortisol change for fatigue assessments is not recommended.